Τα Χριστούγεννα του 1978 η δεκαεξάχρονη Μπρέντα Αν Σπέσνερ πήρε το πιο αναπάντεχο δώρο που μπορεί να βρει μία κοπέλα κάτω από το στολισμένο δένδρο. Μία ημιαυτόματη καραμπίνα Ruger 22/10 με διόπτρα και 500 φυσίγγια. Ήταν το δώρο του μπαμπά της. Εκείνη είχε ζητήσει ένα ραδιόφωνο. Κατά κάποιο τρόπο βρέθηκε η ίδια στο ραδιόφωνο, σε όλα τα ραδιόφωνα του κόσμου. Ένα μήνα αργότερα, στις 29 Ιανουαρίου 1979 η Μπρέντα άνοιξε το παράθυρο της και μαζί το κουτί με τα φυσίγγια. Σημάδεψε προς το δημοτικό σχολείο, ακριβώς απέναντι. Σκότωσε δύο ενήλικους και τραυμάτισε οκτώ παιδιά. Όταν η αστυνομία τη ρώτησε για το κίνητρο της, εκείνη έδωσε στους Boomtown Rats του Bob Geldof ένα διαχρονικό σουξέ: «I don’t like Mondays. This livens up the day. I have to go now. I shot a pig [policeman]. I think and I want to shoot more. I’m having too much fun»
Το φονικό της Μπρέντα δεν ήταν το πρώτο. Και η τραγωδία στο Κονέκτικατ δεν θα είναι η τελευταία. Ακόμα και αν αύριο απαγορεύσουν το εμπόριο όπλων, ακόμα και αν θέσουν επιπλέον περιορισμούς στην κατοχή, το 40% των Αμερικανών θα συνεχίσει να κοιμάται σε σπίτι με όπλο στο συρτάρι. Διαβάζω και σήμερα αναλύσεις για τη φύση της αμερικανικής κοινωνίας που μπορεί να παραμορφώσει την ακρότητα και να την επενδύσει εύκολα με βία. Δεν είμαι σίγουρος για την ορθότητά τους, κοινώς δεν ξέρω τι θα συνέβαινε και στην Ευρώπη αν η πρόσβαση στα όπλα ήταν τόσο εύκολη.
Η νομοθεσία του Κονέκτικατ για τα όπλα θεωρείται από τις αυστηρότερες στις ΗΠΑ: δίνεις αποτυπώματα και περιμένεις δύο εβδομάδες για πολιτειακό και ομοσπονδιακό έλεγχο του προφίλ σου. Η αγορά περιστρόφου απαιτεί άδεια. Και αυτό το λένε αυστηρό. Ούτως ή άλλως αυτοί οι νόμοι δεν έχουν μεγάλη ισχύ αν δεν αποκτούν και ομοσπονδιακό χαρακτήρα. Στις περισσότερες Πολιτείες των ΗΠΑ δεν χρειάζεται άδεια από τις αρχές για να αγοράσεις όπλο. Ίσως χρειάζεσαι για τη μεταφορά του. Λεπτομέρειες. Η Δεύτερη Τροποποίηση του Αμερικανικού Συντάγματος αναγνωρίζει το δικαίωμα των ανθρώπων να φέρουν όπλα για να προστατεύσουν τον εαυτό τους. Και εκεί πάνω πατούν τα ισχυρά λόμπι των κατασκευαστών που συναντούν τις ενώσεις υπέρ της οπλοκατοχής. Μπείτε, ας πούμε, στο site της Εθνικής Ένωσης Όπλων. Δεν γράφουν κουβέντα για το Κονέκτικατ. Υποστηρίζουν ότι η διάθεση περισσότερων όπλων στη Βιρτζίνια μείωσε σημαντικά το έγκλημα. Στατιστικά έχουν δίκαιο. Η οπλοκατοχή φαίνεται να περιορίζει το έγκλημα. Το κοινό έγκλημα, με τον κακοποιό που θα το σκεφτεί πριν μπει σπίτι σου. Όμως στο Κονέκτικατ βλέπεις τώρα και την άλλη όψη.
Κάπως έτσι, το περίστροφο έγινε το ισχυρότερο όπλο μαζικής καταστροφής που κατασκευάστηκε ποτέ. Κάθε χρόνο περισσότεροι από 11.000 Αμερικανοί δολοφονούνται, ενώ 18.000 αυτοκτονούν. Πριν από χρόνια επισκέφθηκα ένα κατάστημα πώλησης όπλων στη Νέα Υόρκη, για να αγοράσω μία θήκη, παραγγελία συναδέλφου που είχε νόμιμη άδεια. Κατέβηκα σε ένα υπόγειο όπου λειτουργούσε και σκοπευτήριο. Είδα όπλα όπως εδώ βλέπεις κινητά τηλέφωνα. Χρόνια αργότερα συνάντησα το ίδιο περιβάλλον στο…Grand Theft Auto. Μα ακριβώς το ίδιο… Και το 2008 πέτυχα στο Χάρλεμ μία μικρή Βάρκιζα: σε πέντε εκκλησίες η αστυνομία αγόραζε όπλα χωρίς ερωτήσεις. Έδινες περίστροφο, έπαιρνες προπληρωμένη πιστωτική κάρτα. Εντυπωσιάστηκα. Μία επιχειρηματίας από τη γειτονιά που εξήγησε ότι οι τύποι που πουλάνε όπλα στην αστυνομία μπορεί να έχουν και στοκ στο σπίτι τους.
Ναι, είναι απολύτως βέβαιο ότι θα γίνουν και άλλα όπως το μακελειό στο Κονέκτικατ. Όσο και αν ο Ομπάμα λέει ότι θα το ξανασυζητήσει, πρόκειται για μία συνθήκη που δεν ελέγχεται. Εδώ δεν μπορούμε να μαζέψουμε τα όπλα στην Κρήτη, θα τα ελέγξουν τώρα στις ΗΠΑ; Είναι μία πραγματικότητα με την οποία οι άνθρωποι έχουν μάθει να ζουν. Και πιθανότατα οι περισσότεροι θέλουν να ζουν. Τώρα τρόμαξαν, πάγωσαν, αλλά θα το ξεχάσουν. Ο φίλος μου ο Μάνος ζει μία ώρα μακριά από τη Newtown του Κονέκτικατ. Μου γράφει: «Δεν έχω μιλήσει στην κόρη μου για το θέμα, είναι μικρή ακόμα. Έχουμε ένα χοντρό μούδιασμα. Έστειλα mail στη διευθύντρια του σχολείου μας με το που το έμαθα. Μετά έστειλε απάντηση ο διοικητής όλων των σχολείων του χωριού για να μας καθησυχάσει.»