O Jamie Shea είναι διευθυντής πολιτικού σχεδιασμού στο ΝΑΤΟ. Αν περάσει από δίπλα σας το πιθανότερο είναι να μην τον αναγνωρίσετε. Ομως το 1999 θα θέλατε να βάλετε τα χέρια στο λαιμό του για να τον πνίξετε ή να τον αγκαλιάσετε-αναλόγως της άποψης που είχατε για τους βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία του Μιλόσεβιτς. Ο Shea ήταν ο εκπρόσωπος Τύπου της συμμαχίας. Ηταν αυτός που προκάλεσε τη λογική και την ευαισθησία μιλώντας για «παράπλευρες απώλειες», όταν κλήθηκε να σχολιάσει το θάνατο αμάχων Σέρβων. Ενας άνθρωπος που μισείς να τον διαβάζεις, αλλά λατρεύεις να τον βλέπεις, ακόμα και όταν σε εξοργίζουν αυτά που λέει. Διαθέτει χιούμορ και ύφος φλεγματικού stand up comedian της παλαιάς αγγλικής σχολής.
Αν δείτε εδώ την ομιλία του προς νεανικό ακροατήριο για τα 60 χρόνια του ΝΑΤΟ, θα καταλάβετε τι εννοώ. Ποιον θα τοποθετούσατε στο άλλο άκρο; Αναμφισβήτητα τον εκπρόσωπο του Σαντάμ στον τελευταίο πόλεμο. Οι Αμερικανοί έψαχναν για πάρκινγκ αρμάτων στη Βαγδάτη και εκείνος δήλωνε ότι οι ιρακινές δυνάμεις δικαίωσαν τον ηγέτη τους αποκρούοντας τους ιμπεριαλιστές. Ηταν ένας συμπαθητικός άνθρωπος και, αν θυμάμαι καλά, αντίστοιχη μεταχείριση του επιφύλαξαν οι εξελίξεις. Τουλάχιστον είναι εν ζωή και ελεύθερος.
Ο Βρετανός και ο Ιρακινός σηματοδοτούν τα δύο άκρα του άξονα. Ελάτε τώρα στην Ελλάδα όπου υποδεχόμαστε νέο εκπρόσωπο στην πολιτική μας καθημερινότητα. Με αφορμή την είσοδο του Γιάννη Μιχελάκη στην αρένα, αφήστε τη ματιά σας να πάει λίγο προς τα πίσω. Και δείτε με προσοχή τον τρόπο με τον οποίο γίνεται στην Ελλάδα η δουλειά του εκπροσώπου. Συνήθως γίνεται από ανθρώπους που δεν έχουν σπουδάσει τη δουλειά, νομίζουν ότι τη ξέρουν ή πιστεύουν ότι θα τη μάθουν στο δρόμο. Αν δεν κάνω λάθος, τα ελληνικά κόμματα δεν έχουν προσφέρει ποτέ τη θέση του εκπροσώπου τους σε έναν άνθρωπο με σπουδές πολιτικής επικοινωνίας. Θα μου πείτε ότι είναι πιθανό να μην υπήρχε κανένα βιογραφικό που να ικανοποιεί τις στοιχειώδεις απαιτήσεις. Και εγώ θα σας πω ότι με βάση την ελληνική εμπειρία είναι αρκετό να έχεις σπουδάσει την πιάτσα. Στη χώρα που οι κουτοπονηριές του Θ. Ρουσόπουλου επενδύθηκαν με την αίγλη μακιαβελικών χειρισμών, η δουλειά του εκπροσώπου κινείται με βάση ένα συγκεκριμένο μπούσουλα. Στην αντιπολίτευση ο λόγος είναι πλούσιος αρθρώνεται με τα γνωστά κλισέ αποδόμησης του κυβερνητικού έργου. Για παράδειγμα ο Μιχελάκης δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα παραπάνω από ένα πιστό copy-paste των δηλώσεων του Γιώργου Παπακωνσταντίνου ως την εποχή του «Λεφτά υπάρχουν». Αντιθέτως, όταν ο εκπρόσωπος είναι κυβερνητικός, ο λόγος γίνεται λιτός, ελίσσεται με μικρά βηματάκια μην τυχόν και γλιστρήσει- «επί του θέματος έχω αναφερθεί σχετικά». Είτε πρόκειται για κυβέρνηση, είτε για αντιπολίτευση, η εξέλιξη του ύφους και του λόγου είναι τόσο αργή που εκνευρίζει. Λες και οι δηλώσεις βρίσκονται έτοιμες σε ένα αναλόγιο και απλώς εναλλάσσονται αυτοί που τις εκφωνούν.
Η δουλειά του εκπροσώπου έχει και τα παρασκηνιακά της. Τα γνωστά: τηλεφωνήματα και ενημέρωση δημοσιογράφων, διαχωρισμός σε μαύρες και άσπρες λίστες, διοχέτευση προεδρικής δυσφορίας για άλλα στελέχη, υπονόμευση εσωκομματικών αντιπάλων, ασφαλής ανταλλαγή κουτσομπολιών. Η πιάτσα είναι τόσο μικρή, λες και η πατάτα πρέπει να συναντηθεί με το σέλινο μέσα στην ίδια κατσαρόλα. Στο τέλος ο εκπρόσωπος είναι τόσο προβεβλημένος, ώστε τείνει να αντικαταστήσει ακόμα και το λογότυπο του κόμματος. Και μόλις μάθετε ότι ένας εκπρόσωπος γκρινιάζει επειδή πληρώνει τα λάθη άλλων, τότε ψάξτε για το διάδοχο του. Αλλωστε τις περισσότερες φορές οι εκπρόσωποι κάνουν για τον πρόεδρο αυτό που έκανε το πορτρέτο για τον Ντόριαν Γκρέι.
Ο Γιάννης Μιχελάκης αποφάσισε να κάνει το βήμα από τη δημοσιογραφία στην πολιτική. Δεν είναι ούτε ο πρώτος, δεν είναι ούτε και ο τελευταίος. Συγκρινόμενος με τον προκάτοχο του δεν θα είναι δύσκολο να επιδείξει επιτυχές έργο και καλύτερη παρουσία. Φτάνει αυτό; Οχι πια. Η μιζέρια της πολιτικής μας επικοινωνίας αναζητεί, επιτέλους, καινούργιο ύφος, νέο λόγο και καλή αισθητική. Δείξτε σε έναν εντελώς άσχετο ένα βίντεο του Jamie Shae και έπειτα ένα βίντεο του Παναγιωτόπουλου. Μετά βάλτε τον να μαντέψει ποιος από τους δύο εκπροσωπεί αυτούς που βομβάρδισαν τη Γιουγκοσλαβία…
