Κλείνω τα μάτια και το βλέπω μπροστά μου. Δραματοποιημένο, σαν μιούζικαλ. Είναι Ιούνιος και στην πίστα του αεροδρομίου ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αποχαιρετούν την τρόικα. Εν ανάγκη αυτό μπορεί να γυριστεί και στο Ελληνικό, με ελικοφόρο αεροπλάνο. Οι τρεις ανεβαίνουν τις σκάλες, η πόρτα κλείνει και οι έλικες ζεσταίνονται για να νικήσουν τη βαρύτητα. Σηκώνουν αέρα που με τη σειρά του χαλάει το χτένισμα του Σαμαρά και κάνει τη γραβάτα του Βενιζέλου να πηγαίνει πέρα-δώθε, σαν γλώσσα λαχανιασμένου σκύλου. Οι δύο χαιρετούν το αεροπλάνο και, όσο εκείνο απομακρύνεται, τα δάχτυλα ανοίγουν και το αποχαιρετιστήριο νεύμα μετατρέπεται σε θρασύ φάσκελο. Η τρόικα έφυγε. Πρόεδρος και αντιπρόεδρος αγκαλιάζονται στην πίστα. Πέφτει μουσική – κατά προτίμηση το Memories, από το Cats.
Σαχλαμαρίζω, το ξέρω. Όμως φοβάμαι ότι λίγο ως πολύ διατηρώ κοινή στάση με την κυβέρνηση. Εντάξει. Η τρόικα θα φύγει. Είναι μίζερος ως εθνικός στόχος, αλλά αυτός μας απέμεινε. Πιθανότατα το καλοκαίρι να αποχωρήσει τελετουργικά, αφού προηγουμένως μας έχει πάει και μέχρι μία συμβολική έξοδο προς τις αγορές. Εξίσου συμβολική θα είναι και η αποχώρηση, αφού η χώρα θα παραμείνει υπό αυστηρή ευρωπαϊκή επιτήρηση. Θα μου πεις είναι άλλο να σε κρατάει από το λουρί ο Όλι Ρεν και άλλο να σου φοράει αλυσίδα με μπάλα ο Τόμσεν. Δεν νομίζω. Άλλωστε έχουμε βρει περισσότερα σημεία επαφής με το ΔΝΤ παρά με τη φιλοσοφία της κυρίας. Όμως δεν είναι αυτό το θέμα μας.
Πιθανότατα, λοιπόν, το 2014 η χώρα να έχει πρωτογενές πλεόνασμα, πρόσωπο στις αγορές και την τρόικα έξω από εδώ. Παρακάτω; Η περιπέτεια δεν τελειώνει το 2014. Έπρεπε να αρχίζει. Η τρόικα, κοιτάζοντας από το παράθυρο του αεροπλάνου, θα δει ότι αφήνει μία χώρα που, μέσα στα ερείπια της ύφεσης και της ανεργίας, βιώνει μία ατέρμονη οικονομική τραγωδία. Κι όμως, το κύριο βάρος της ευθύνης δεν θα είναι στον χώρο αποσκευών του αεροπλάνου. Θα είναι στο έδαφος. Τέσσερα χρόνια μετά το βύθισμα στην κρίση, το ελληνικό πολιτικό σύστημα θα κληθεί να κάνει μία οδυνηρή αποτίμηση. Η κρίση θα μπορούσε να αποτελέσει την ευκαιρία για τη χάραξη ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου. Δεν έγινε. Θα μπορούσε επίσης να απαλλάξει μια για πάντα τη χώρα από παθογένειες όπως η φοροδιαφυγή και η διαφθορά. Ούτε αυτό έγινε. Οι πολιτικοί διαχειριστές της κρίσης απέφυγαν-και αποφεύγουν-να συγκρουστούν με προνόμια και παγιωμένες καταστάσεις. Είχαμε την ευκαιρία να αλλάξουμε, προς το καλύτερο. Γίναμε χειρότεροι. Και γι’ αυτό δεν ευθύνονται μόνο όσοι κράτησαν την εξουσία. Αντίστοιχη ευθύνη βαραίνει και την αντιπολίτευση που επένδυσε τον λόγο της με αναχρονιστικό λαϊκισμό.
Τελικά, ποια μπορεί να είναι η ανάπτυξη στην Ελλάδα; Οι καμινάδες από τα σουβλατζίδικα ή οι εξατμίσεις των delivery; Έχετε δει εσείς τίποτα άλλο να δημιουργείται; Και πώς να ανθίσει μέσα στον κήπο με τα σαρκοφάγα φυτά; Συχνά η Ελλάδα συγκρίνεται με χώρα που βγαίνει από πόλεμο. Είναι χειρότερα. Γιατί έπειτα από πόλεμο έχεις να ανοικοδομήσεις. Η Ελλάδα πρέπει να γκρεμίσει.