Τέσσερις πρόεδροι σε 38 χρόνια. Λες και πρόκειται για κόμμα του υπαρκτού σοσιαλισμού. Για την ακρίβεια το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα κάποιου ιδιαίτερου σοσιαλισμού, αλλά, τέλος πάντων, η σχέση του χρόνου με τους προέδρους καθορίζεται από τον ιδρυτή. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δημιούργησε το κίνημα το 1974 και παρέμεινε πρόεδρος ως τον θάνατο του, το 1996, διάστημα 22 ετών. Συνεπώς ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα είναι ο τρίτος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μέσα σε 16 χρόνια, αφού Σημίτης και Γ. Παπανδρέου είχαν οκταετείς θητείες.
Αν διατηρηθεί αυτή η διάρκεια θητείας, ο Βενιζέλος θα παραμείνει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ως το 2020, κοινώς θα αποχωρήσει όταν η Ελλάδα βγει στις αγορές. Αλλά το θέμα δεν είναι η διατήρηση της θητείας, είναι η επιβίωση του ΠΑΣΟΚ.Τι είναι σήμερα το ΠΑΣΟΚ; Με απόλυτους αριθμούς ένα μεσαίο κόμμα, αν θέλετε ένα πρώην μεγάλο κόμμα ή ένα κόμμα που, στο καλύτερο σενάριο, συμπεριφέρεται σαν ακορντεόν-μάζεψε, αλλά μπορεί να ανοίξει. Ένα είναι βέβαιο: ποτέ στη σύγχρονη ιστορία της χώρας ή, τουλάχιστον, στη μεταπολίτευση, ένα κόμμα δεν υπέστη τόσο μεγάλη απώλεια ακροατηρίου όσο αυτή που υφίσταται τώρα το ΠΑΣΟΚ. Ένα κόμμα που ήταν πρώτο-και αυτοδύναμο κυβερνητικά-πριν από τριάντα μήνες, σήμερα είναι τρίτο με αποσπώμενα κομμάτια. Μπορεί ο Βενιζέλος να ανακτήσει την ισχυρή τροχιά στο κέντρο του πολιτικού συστήματος; Λογικά μπορεί. Αν ισχύει το αξίωμα που λέει ότι σε περιόδους κρίσης οι άνθρωποι συνηθίζουν να συσπειρώνονται γύρω από ηγεσίες που θεωρούν ισχυρές, τότε, ναι, ο Βενιζέλος ίσως κλείσει τις τρύπες στις εκλογικές δεξαμενές. Όσο η άλλη άποψη, η «αντιμνημονιακή» δεν κομίζει τίποτα περισσότερο από οργή και απόρριψη, τόσο οι παραδοσιακοί σχηματισμοί θα αποτελούν μία καταφυγή για πολίτες από αστικό περιβάλλον.
Ο Βενιζέλος καλείται, σε πολλά επίπεδα, να ακυρώσει την πολιτεία του των τελευταίων μηνών. Δεν αποκλείεται να αντιπολιτευτεί και τον ίδιο του τον εαυτό. Συνάμα, δεν μπορεί να καταγγείλει μία διαχείριση με την οποία επέλεξε να συμπορευτεί για να σφυρηλατήσει το ηγετικό του προφίλ. Όμως έχει την ευκαιρία να κλέψει δύναμη από τη δημιουργική αδυναμία των άλλων. Είναι άνθρωπος που μπορεί να εμπνεύσει, αλλά και να τρομάξει. Θα είναι καλός κομματάρχης γιατί έχει την πυγμή ή, αν θέλετε, τη σκληράδα για τη βρομοδουλειά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι η προβολή της εικόνας του στο εκλογικό ακροατήριο θα είναι θετική. Θα δείξει ο χρόνος, αν και δεν είναι βέβαιο ότι τον διαθέτει ούτε ο ίδιος, ούτε το κόμμα του.
Δείτε φωτογραφίες από τις χαρακτηριστικές στιγμές των τριών προηγούμενων προέδρων του ΠΑΣΟΚ