Το Robben Island βρίσκεται 5 ναυτικά μίλια ανοιχτά του Cape Town, στο κέντρο του Table Bay, ενός φυσικού λιμανιού που κρύβει παγίδες – τα πλοία αναζητούσαν καταφύγιο από τα κύματα του Ατλαντικού, αλλά συχνά έχαναν τη μάχη απέναντι σε ξαφνικές καταιγίδες. Όταν πατήσεις το πόδι σου στο νησί βλέπεις πίσω, στην ξηρά, τα σπίτια της πόλης και το Table Mountain να σου θυμίζει πού ακριβώς βρίσκεσαι. Όμως στο Robben Island δεν πας ακριβώς για τουρισμό. Πηγαίνεις για να προσκυνήσεις. Και εγώ είχα τη σπάνια τύχη να βρεθώ εκεί για να δω τον Νέλσον Μαντέλα έξω από τη φυλακή του.
Την ημέρα που άρχισε το Euro του 2004 η ολυμπιακή φλόγα της Αθήνας ήταν στο Cape Town. Και λίγο πριν ο Καραγκούνης ανοίξει το σκορ, ο Νέλσον Μαντέλα σήκωσε τη δάδα κάτω από τον ουρανό της πατρίδας του, μπροστά από τα κάγκελα του κελιού του. Αναρωτήθηκα αν είναι φρικτό να βρίσκεσαι πάλι στο σημείο όπου άφησες 18 χρόνια από τη ζωή σου. Όμως ο Μαντέλα δεν άφησε εκεί τη ζωή του. Την έζησε.
Δεν είμαστε πολλοί, καμιά σαρανταριά άτομα. Και εκείνος καθισμένος στη μέση ενός ημικύκλιου. Με αθλητική φόρμα – αν μη τι άλλο το γεγονός είχε αναφορά στον αθλητισμό. Θα καταφέρναμε, άραγε, να του μιλήσουμε; Όχι. Δεν το επέτρεψαν. Πήρε τη δάδα στα χέρια του, είπε δυο-τρεις τυπικές κουβέντες για την Αθήνα, χαμογέλασε. Πίσω μου ακούστηκαν φωνές, στην ένταση του ουρλιαχτού. Πέντε γυναίκες άρχισαν το τραγούδι. Ακουγόταν σαν μοιρολόι, αλλά κάποιος μου εξήγησε ότι ήταν τραγούδι της χαράς. Σαν τη ζωή του Μαντέλα. Πόνος που έγινε χαρά. Και μετά πάλι πόνος. Ο Μαντέλα πορεύθηκε καλύτερα ως σύμβολο, παρά ως ηγέτης. Όμως δεν είναι εύκολο να βγάλεις αυτή τη χώρα από τη διαφθορά και το έγκλημα – νομίζεις ότι πρόκειται για τα συστατικά της. Ούτως ή άλλως, μια ζωή δεν έφτανε για τον Μαντέλα. Τώρα, όμως, ως σύμβολο, έχει όλο τον χρόνο με το μέρος του.
