Τι θα συνέβαινε αν τα γεγονότα που ξέρουμε είχαν εξελιχθεί διαφορετικά; Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι η κυβέρνηση επέμεινε στο κείμενο της ανακοίνωσης με το οποίο εξηγούσε στην Εκκλησία ότι οι νόμοι εφαρμόζονται για όλους και δεν επέτρεψε την παρουσία πιστών στους ναούς για τα Θεοφάνια. Και η Εκκλησία θύμισε στην κυβέρνηση ποιος έχει τον πρώτο λόγο σε αυτά τα πράγματα.
Ο Αρχιεπίσκοπος δεν σκόπευε να πάει στην ορκωμοσία των νέων υπουργών και υφυπουργών. Δεν προβλέπεται, άλλωστε. Η κεφαλή της Εκκλησίας δέχεται μόνο τον όρκο που δίνει ο Πρωθυπουργός, έχοντας ανάμεσα τους το Ευαγγέλιο και το θυμίαμα. Ωστόσο οι περιστάσεις υποχρέωσαν τον κ. Ιερώνυμο να ντυθεί τα επίσημα αρχιερατικά άμφια. Η ανακοίνωση της κυβέρνησης για τον εορτασμό των Θεοφανίων, δεν ενόχλησε, απλώς, την Ιεραρχία. Τη θορύβησε. «Οι νόμοι ισχύουν για όλους και δεν εφαρμόζονται κατά το δοκούν». Όποιος το έγραψε αυτό δεν ξέρει ούτε πού πατά, ούτε πού βρίσκεται. Και ο Αρχιεπίσκοπος ήταν αποφασισμένος να του εξηγήσει. Τη στιγμή που τοποθετούσε την αρχιεπισκοπική μίτρα, αισθάνθηκε και την περιέργεια να δει από κοντά τον Αμυρά και τον Γιατρομανωλάκη. Οι δυο τους έδειχναν σαν εξωτικά φρούτα μέσα σε πανέρι με αχλάδια.
Στη διαδρομή ο Αρχιεπίσκοπος αναρωτήθηκε αν στην κυβέρνηση αντιλαμβάνονται την ουσία του προβλήματος. Ναι, είναι το ποίμνιο που δυσφορεί, αλλά αυτό δεν ήταν το μείζον. Η Εκκλησία θα μπορούσε πάντα να εξηγήσει στους πιστούς ότι η θρησκευτική λατρεία απαιτεί εσωτερικότητα, τη μετατροπή του νου σε ατομικό ναό προσευχής, πέρα και έξω από τις συμβάσεις των τελετών. Με κάποιο μέτρο, βέβαια, καθώς αν η έκφραση λατρείας περιοριστεί στα στεγανά της ψυχής, η εκκλησιαστική διακονία θα ατονίσει. Όμως ναι, οι πιστοί δεν είναι το πρόβλημα. Άλλωστε ακόμα και αν δυσανασχετούν για την παθητική στάση των ιεραρχών, δεν μπορούν να προσφύγουν κάπου αλλού -η Εκκλησία δεν έχει ανταγωνιστές. Ασφαλώς ζούμε σε μία εποχή που η γνώση και η επιστήμη εγείρουν ανταγωνιστικές αξιώσεις έναντι της πίστης, αλλά η θρησκεία αντιμετωπίζει αυτήν την κατάσταση εδώ και κάτι αιώνες. Η ουσία βρίσκεται στο power game με το κοσμικό κράτος.
Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για όσα διημείφθησαν ανάμεσα στον Πρωθυπουργό και στον Αρχιεπίσκοπο. Η κυβέρνηση παραμένει πολύ προσεκτική στην επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος. Άλλωστε το Μαξίμου δύναται να ομιλεί με ανακοινώσεις. Η Αρχιεπισκοπή, αν θέλει, μπορεί να μιλήσει και με αναθέματα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν απόλυτος, σε βαθμό που εξέπληξε, σχεδόν σόκαρε, τον Αρχιεπίσκοπο. Του είπε ότι η κυβέρνηση επιμένει στην αρχική της θέση. Η λειτουργία θα γίνει χωρίς πιστούς, δεν θα τελεστεί αγιασμός των υδάτων, ούτε θα γίνει διανομή φιαλιδίων με αγιασμό. Ο Αρχιεπίσκοπος ενοχλήθηκε σφόδρα όταν άκουσε τον Πρωθυπουργό να εγκαλεί τις επικοινωνιακές επιλογές της Ιεραρχίας, συγκρίνοντας τις με τη στάση του ΠΑΜΕ στην πορεία για το Πολυτεχνείο. Ο κ. Ιερώνυμος αντίτεινε στον Κυριάκο Μητσοτάκη τη διάθεση καταλλαγής που επέδειξε η Εκκλησία τους τελευταίους δέκα μήνες. «Ο ιερέας που φορά μάσκα και δεν χορηγεί Θεία Κοινωνία, είναι σαν να αποδέχεται το προβάδισμα της επιστήμης έναντι της θαυματουργής υπέρβασης», είπε, σύμφωνα με πληροφορίες. Επίσης θύμισε προς τον Πρωθυπουργό ότι ήταν η συνετή στάση της Ιεραρχίας που απέτρεψε τους ζηλωτές από την παρεκτροπή, ενώ η στήριξη στο πρόγραμμα εμβολιασμού διαλύει τις αμφιβολίες από ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Η συνομιλία έληξε κάπως αμήχανα. Ο Πρωθυπουργός είπε ότι από τη στιγμή που εξεδόθη η ανακοίνωση για την καθολική και οριζόντια εφαρμογή της νομιμότητας, η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει πίσω. Το κύρος της θα τρωθεί δραματικά. Οι εκκλησίες θα έμεναν κλειστές για τους πιστούς. Ούτε αγιασμό δεν θα μπορούσαν να πάρουν.
Ανήμερα των Θεοφανίων το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη κατελήφθη από επιχειρησιακή αμηχανία. Ήξεραν τι πρέπει να κάνουν στις εκκλησίες: ο πιστός θα έπαιρνε από τον ιερέα τον αγιασμό και από τον αστυνομικό το πρόστιμο. Απλά πράγματα. Το πρόβλημα ήταν στα λιμάνια. Ποιος αναλαμβάνει τον έλεγχο αυτών που βουτούν για τον σταυρό; Η Αστυνομία ή το Λιμενικό; Με μονό ή διπλό πρόστιμο; Οι παραβάτες θα ελέγχονται μόνο για την άσκοπη μετακίνηση ή και για την κολύμβηση; Ο Χρυσοχοϊδης μουρμούρισε, σύμφωνα με τους συνεργάτες του, ότι υπάρχει μία υπαρξιακή αντίφαση σε όλο αυτό: γιορτάζουμε τη Θεία Φώτιση βουτώντας χειμωνιάτικα στο νερό. Αλλά αυτές οι επιφανειακές εξυπνάδες ήταν άκαιρες. Η Πολιτεία έπρεπε να πιάσει τον σταυρό πριν πέσει στο νερό. Στην πράξη, η απαγόρευση του αγιασμού των υδάτων ήταν σαν να μην έγινε ποτέ. Μαζί με τον σταυρό, οι ιερείς, έριξαν στη θάλασσα, σε κομματάκια, την κυβερνητική ανακοίνωση περί νομιμότητας. Βουτούσαν παντού, σε όλη τη χώρα. Σε θάλασσα και λίμνες. Σε δεξαμενές και πισίνες. Μέχρι και νεολαίοι του ΠΑΜΕ και του ΣΥΡΙΖΑ έπεφταν στο νερό, χωρίς πάντως να αγγίζουν τον σταυρό. Την άλλη μέρα βγήκε ο Αδωνις, στον ΣΚΑΙ, για να εξηγήσει ότι ασφαλώς τηρήθηκε η νομιμότητα, η κυβέρνηση έμεινε απαρέγκλιτη στη γραμμή της, με τον προσήκοντα σεβασμό στη θρησκευτική πίστη. Ο Αρχιεπίσκοπος σκεφτόταν ότι παρέλειψε να γνωρίσει από κοντά τον Αμυρά και τον Γιατρομανωλάκη. Αλλά λογικά θα τους πετύχαινε στη δοξολογία για την 25η Μαρτίου.