Είναι ένα ερώτημα που κατατρώει τον άνθρωπο μας εδώ και οκτώ χρόνια. Ποιοι είναι αυτού που χορεύουν στο Σύνταγμα τη βραδιά του δημοψηφίσματος; Ξέρουμε ότι επρόκειτο για νέους ανθρώπους, φρέσκους, με μία αθωότητα που αποτυπώθηκε στα χαμόγελα τους. Καλά παιδιά. Και όμως, η μοίρα τα σημάδεψε για πάντα. Πήρε τα πρόσωπα τους και τα έδωσε σε ένα από τα πιο κλασικά παραδείγματα ηλιθιότητας. Θα φτάσουν σε βαθύ γήρας και κάθε Ιούλιο θα βρίσκονται αντιμέτωποι με την πλάνη της νιότης. Θα βλέπουν τον εαυτό τους νέο και θα καταριούνται τη ζωή που τρέχει γρήγορα και τη λήθη που δεν τους χαρίστηκε. Ο Ιούλιος θα είναι πάντα σκληρός για αυτούς.
Γενικά ο Ιούλιος είναι ένας περίεργος, σκληρός, ενίοτε και καταστροφικός μήνας. Και ο άνθρωπος μας το γνωρίζει καλά για αυτό και τον φοβάται. Γιατί έχει μια σατανική πονηριά αυτός ο μήνας. Υποτίθεται ότι έρχεται ησύχως περπατώντας με τα σανδάλια του και κάτι ελαφρύ, ίσα που κρύβει το κορμί. Οι μέρες του είναι μεγάλες και οι νύχτες του ζεστές. Γεμίζουν τα θερινά σινεμά, γεμίζουν και τα μπαλκόνια. Οι τηλεοράσεις βγαίνουν έξω, μαζί με την κοιλιά του γείτονα σου. Τις νύχτες βλέπεις τις κάφτρες των τσιγάρων, ακούς το πηρούνι να βρίσκει στο πιάτο καθώς κόβει το καρπούζι. Και αρχίζεις να κοιμάσαι με κλιματιστικό. Ωστόσο η σκιά του Ιουλίου είναι τόσο μακριά, που μπορεί να κρυφτεί μέσα της ο εφιάλτης. Αλλωστε αυτόν τον μήνα, του 1914, ξεκίνησε ο πιο φονικός πόλεμος στην ιστορία της ανθρωπότητας, ο Α’ Παγκόσμιος.
Ηταν Ιούλιος του 1965 όταν άρχισε να ξετυλίγεται ο μίτος της Ιστορίας που οδήγησε στο πραξικόπημα του 1967. Τότε άρχισε να συναρμολογείται ο μηχανισμός συνδυασμένων γεγονότων που ακόμα και σήμερα ταλαιπωρεί τον διάδοχο Παύλο και τον πρίγκηπα Νικόλαο. Οι άνθρωποι είναι χωρίς επίθετο και δικαίως παραπονιούνται. Μπορεί ο λαός να τους χάρισε πολλά επίθετα, πλην όμως κανένα δεν τους είναι αρεστό. Και έτσι φτάσαμε να μοιραζόμαστε το δράμα των παιδικών τους χρόνων που, κατά την αφήγηση τους στην ΕΡΤ, άφησε βαθιές χαρακιές μέσα τους. Ξέρεις τι είναι να μην μπορείς να έρθεις στην Ελλάδα το καλοκαίρι, να καβαλήσεις μία μηχανή, όπως έκαναν οι φίλοι σου, αλλά να τη βγάζεις στην αυλή της Μαδρίτης και στο παλάτι της Κοπεγχάγης; Οποιος έχει περάσει βαρετές διακοπές με το σόι μπορεί να τους νιώσει.
Ηταν Ιούλιος του 1974 όταν ο Αττίλας πάτησε το άρβυλο στην Κύπρο και το γένος αισθάνθηκε τον πόνο του ακρωτηριασμού. Βέβαια όλα αυτά επιτάχυναν την αποκαστάσταση της δημοκρατίας, αλλά το κόστος ήταν τόσο μεγάλο που ακόμα βαραίνει στην πλάτη του έθνους. Πληρώσαμε τη δημοκρατία με ένα κομμάτι εθνικού χώρου. Για αυτό και η δεξίωση για την αποκατάσταση του πολιτεύματος κρύβει μέσα της μία πικρή ειρωνία. Γιορτάζουμε, κρύβοντας την απώλεια κάτω από το χαλίκι στον κήπο του Προεδρικού Μεγάρου.
Και φυσικά ήταν Ιούλιος όταν η υπερφίαλη, επηρμένη νομενκλατούρα αρχαρίων πήγε να σκοτώσει τη χώρα με το δημοψήφισμα, πλην όμως λύγισε μπροστά στο φόβο του προσωπικού αφανισμού. Είναι και μακριά η Βενεζουέλα για να πας να κρυφτείς.
Ο Ιούλιος του 2004 ήταν, φυσικά, υπέροχος. Ο Θεός συνελήφθη κοιμώμενος και η Ελλάδα κατέκτησε το ποδοσφαιρικό Euro, λίγο πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Ηταν όμως και ο μήνας που κάποιος μας έριξε κάτι στο ποτό. Ζαλιστήκαμε, φέραμε τις βόλτες μας, το ρίξαμε στην κραιπάλη και ξυπνήσαμε πέντε χρόνια μετά με ένα τρομερό hangover που κράτησε μία δεκαετία.
Τον Ιούλιο του 2018 κάηκε το Μάτι και μαζί οι άνθρωποι που ακόμα αναζητούν δικαίωση, αν μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο. Και την ώρα που στα νεκροτομεία μάζευαν καρβουνιασμένα πτώματα, στο Συντονιστικό της Πυροσβεστικής το λαοπρόβλητο παιδί του λαού έπαιζε σε μία κακοστημένη παράσταση.
Ο άνθρωπος μας τρέμει την πονηριά του Ιουλίου. Φοβάται τις πλάνες που στήνει και τις καταστροφές, τρέμει την εμμονή που έχει αυτός ο μήνας με τις τραγικές φάρσες. Και τον παρακολουθεί μέρα με τη μέρα, λες και τον σπρώχνει για να κυλήσει πιο γρήγορα. Να φτάσει ο Αύγουστος των διακοπών και των ψευδαισθήσεων. Ο πιο μικρός μήνας του χρόνου που νομίζεις ότι διαρκεί μόνο λίγες μέρες.