Με όρους τηλεοπτικής σειράς το βιτριόλι έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που κάνουν σουξέ. Ωραίες γυναίκες, πάθη, ερωτική αντιζηλία και εκδικητικό ένστικτο. Δίνεις το story σε έναν καλό σεναριογράφο και μετά δεν έχεις πού να χωρέσεις τη ρεκλάμα. Εμείς βέβαια καλά κάνουμε και κουνάμε το δάχτυλο προς τους συναδέλφους που κάνουν copy-paste κομμάτια από παλιά «Άρλεκιν». Ωστόσο ρουφάμε τα ρεπορτάζ τους με το ίδιο καλαμάκι που βάζουμε στο φρέντο.
Διαβάζοντας μία γλαφυρή περιγραφή του χρονικού της υπόθεσης, διαπίστωσα, όπως και εσείς φαντάζομαι, ότι όλο το δράμα πλέχτηκε γύρω από το Facebook και την τεχνολογία. Ο πρώην σύντροφος του θύματος ανακάλυψε παλαιές φωτογραφίες σε ένα σκληρό δίσκο και έτσι διέκοψε τη σχέση τους. Η γυναίκα με το βιτριόλι παρατηρούσε τα like που έκανε στις φωτογραφίες του θύματος ο άνδρας με τον οποίο διατηρούσε «ελεύθερη ερωτική σχέση». Μηνύματα στον messenger και ψηφιακά ίχνη γίνονται κομμάτια της δικογραφίας. Αν γύριζες στα ’90ς και έφερνες τον μάχιμο Σόμπολο να ρίξει μια ματιά στην υπόθεση, όχι απλώς δεν θα μπορούσε να γράψει το ρεπορτάζ, αλλά δεν θα καταλάβαινε και τι ακριβώς συνέβη. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με το κομμάτι του κοινού που καταναλώνει το ρεπορτάζ, αλλά είναι μίας κάποιας ηλικίας. Δεν είναι εύκολο. Βλέπει την τουρκική σειρά, περιμένοντας το δελτίο ειδήσεων για το αληθινό δράμα. Και εκεί ακούει τα περίεργα για σκληρούς δίσκους, friend requests και likes. Λογικό να μπλοκάρει. Όπως και όταν ακούει στην εκπομπή της Καινούργιου ότι ένα (επίδοξο) celebrity έκανε unfollow την πρώην του στο instagram. Σε καμιά σαρανταριά χρόνια οι γερόντισσες θα κάθονται στα σκαλιά και θα αναπολούν πώς ήταν τα ποσταρίσματα στους παλιούς καλούς καιρούς. Τώρα όμως υπάρχει πρόβλημα.
Αυτό είναι σημείο το νέων καιρών. Και μας δίνει μία πολύ ωραία ευκαιρία για να παρατηρήσουμε (το ξέρω, για πολλοστή φορά) πώς η τεχνολογία και η δικτύωση επαναπροσδιορίζουν την έννοια της κοινωνικότητας και τη φύση των προσωπικών σχέσεων. Όσο περισσότερο κατεβαίνεις στην ηλικιακή πυραμίδα, τόσο ο ψηφιακός χώρος τείνει να υποκαθιστά τον δημόσιο. Απλές, στοιχειώδεις, αρχετυπικές κοινωνικές συμπεριφορές έχουν αποκτήσει το ψηφιακό τους αντίστοιχο. Εντάξει, τώρα γνωρίζεις ένα πρόσωπο και το γκουγκλάρεις -το ξέρουμε αυτό. Όμως πλέον οι άνθρωποι παρατηρούν πολλά περισσότερα. Πού έκανε like το πρόσωπο που τους ενδιαφέρει; Και τι like ήταν αυτό; Με thumb up ή καρδούλα; Και σε ποια φωτογραφία; Ποιους φίλους έχει; Και γιατί δεν μου επιτρέπει να τους δω; Και πολλά άλλα. Είναι ανεξάντλητο.
Στο παλιό σύμπαν υπήρχαν αποστάσεις και μυστικά κρυμμένα στο βάθος του μυαλού. Τώρα δεν υπάρχουν αποστάσεις. Και τα μυστικά σε προκαλούν τοποθετημένα σε σκληρούς δίσκους, σε κινητά και λογαριασμούς social media. Είναι εκεί. Σε χωρίζει ένα password, ένα PIN, από τις σκέψεις και τους πόθους του προσώπου που σε ενδιαφέρει. Θέλεις να τα ξέρεις όλα. Ανησυχείς για τον «Μεγάλο Αδερφό», αλλά, μεταξύ μας, είσαι μεγαλύτερος από εκείνον.
Όσο εξελίσσεται η τεχνολογία, τόσο ενισχύονται ένστικτα και συμπεριφορές που θα περίμενες να έχουν λειανθεί από την κοινωνική πρόοδο. Η ζήλια, η μοχθηρία, η κατινιά, όλα τα στραβά και όλα τα καλά της ανθρώπινης φύσης, δεν εξαλείφονται από την πρόοδο, απλώς κάνουν μεταστάσεις στο ψηφιακό τους αντίστοιχο. Και ενώ μας τρομάζουν τα big data και η επεξεργασία των δεδομένων μας, λησμονούμε ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να είναι στραμμένη πάνω μας μία εμμονική, μοχθηρή ματιά, καρφωμένη στην οθόνη, λίγο πριν πατήσει το like. Με καρδούλα.
