Το υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε τη σύσταση νομοπαρασκευαστικής επιτροπής η οποία και θα διατυπώσει τις θέσεις της για το «φλέγον» θέμα του ανώνυμου blogging. Τα μέλη της επιτροπής δεν θα λάβουν καμία αμοιβή. Ορθώς. Διότι θα επρόκειτο για την αδικαιολόγητη δαπάνη της χρονιάς. H μοναδική συνεισφορά της επιτροπής στον δημόσιο προβληματισμό περί blogging θα ήταν η εκκωφαντική παραίτηση της από ένα αντικείμενο που δεν υφίσταται. Αν πάλι θέλουν να πίνουν τσάι και να καταναλώνουν παρέα τα κουλουράκια του υπουργείου, ας ασχοληθούν με κάτι πιο ουσιαστικό, ας πούμε με το spamming και τις παραβιάσεις της νομοθεσίας περί προσωπικών δεδομένων.
Σπεύδω να εξηγηθώ. Ξεκινώντας τις εργασίες της, η επιτροπή, οφείλει να απαντήσει σε ορισμένα βασικά ερωτήματα. Αν το κάνει δεν θα λύσει απλώς χρόνιες απορίες, θα γεννήσει και νομική σκέψη διεθνούς εμβέλειας. Να μερικά από αυτά…
Τι είναι blog; Υποθέτω ότι αυτό προσδιοριστεί σχετικά εύκολα με κάτι σαν «ιστοσελίδα φιλοξενούμενη σε δικτυακό τόπο που παρέχει υπηρεσίες ανάπτυξης περιεχομένου από ανώνυμους χρήστες.» Και πιο γενικά, μπορούν να πουν ότι blog θεωρείται οποιαδήποτε ιστοσελίδα που συντηρείται υπό καθεστώς ανωνυμίας-ασφαλώς και θα υπάρχει καλύτερος προσδιορισμός.
Πότε έχουμε ενημερωτικό blog; Ναι, σοβαρά το ρωτώ. Πότε το περιεχόμενο μίας ιστοσελίδας θα εμπίπτει στις διατάξεις που προκαλούν παρέμβαση του θεσμικού μας πλαισίου; Θα υπάρχει, ας πούμε, ένας αριθμός αναρτήσεων με συγκεκριμένο περιεχόμενο που, αυτομάτως, εντάσσουν το blog εντός διατάξεων; Παράδειγμα: κυρία εξήντα ετών διατηρεί ιστολόγιο με θέμα την κηπουρική. Με τη ψήφιση του μεσοπρόθεσμου κυριεύεται από αμόκ και πολιτικά άρθρα στα όρια της ευπρέπειας. Τι γίνεται στην συγκεκριμένη περίπτωση; Αναπόφευκτα εγείρεται και νέο ερώτημα.
Ποιος-και πως-παρακολουθεί τη λειτουργία των blogs; Εγώ μπορώ σε λίγα λεπτά να δημιουργήσω ιστολόγια σε 4-5 πλατφόρμες δημοσιεύοντας φρικώδη ψεύδη. Θα υπάρξει κάποιος φορέας παρακολούθησης, στον οποίο και θα υποχρεούμαι να δηλώσω τα στοιχεία μου; Αλλά ακόμα και αν οι μηχανισμοί ενεργοποιούνται μόνο κατόπιν καταγγελίας, ποιος με εμποδίζει από το να σηκώσω blog σε Νοτιοαφρικανική πλατφόρμα, κάνοντας αναρτήσεις από το wi-fi του Συντάγματος; Αν κάποιος επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος, θα το πετύχει. Και οι αρχές μπορούν να τον βάλουν στην τσιμπίδα μόνο με μεθοδεύσεις που δύσκολα θα πατούσαν και με τα δύο πόδια στη σφαίρα της νομιμότητας.
Το νοτιοαφρικάνικο blog μου, λοιπόν, θα γέμιζε με αφελή και συνάμα σοβαρά ερωτήματα για το μάταιο της προσπάθειας και το άστοχο της πολιτικής πρωτοβουλίας. Προς τι, λοιπόν, η ανάληψη μίας πρωτοβουλίας χωρίς πραγματικό περιεχόμενο; Πιθανότατα ο υπουργός πρέπει με κάποιον τρόπο να απαντήσει στις πιέσεις παραγόντων της δημόσιας ζωής που πλήττονται από ανώνυμα ιστολόγια και δικαίως αγανακτούν. Δεν αποκλείεται στο τέλος να αποκτήσουμε και ένα θεσμικό πλαίσιο που θα χορηγεί στις αρχές τα νομικά εφόδια για άρση του απορρήτου ακόμα και για συκοφαντική δυσφήμηση. Kαι είναι βέβαιο πως χρειαζόμαστε νέο πλαίσιο-για παράδειγμα οι πάροχοι δεν δίνουν στοιχεία για απειλές κατά ζωής επειδή δεσμεύονται από την κείμενη νομοθεσία. ‘Ομως από αυτό το σημείο μέχρι την ταυτοποίηση διαχειριστών blog υπάρχουν διαφορετικές νομικές αφετηρίες και διαδρομές. Είναι άλλο να επιδιώκεις άρση απορρήτου για συκοφαντική δυσφήμηση και άλλο να ζητείς εκ των προτέρων την ταυτοποίηση των διαχειριστών-φοβούμαι πως αυτό επιδιώκεται με τη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία.
Στο θέμα του blogging η ηθική διάσταση συγκρούεται με τη νομική και οι δύο μαζί απορρίπτονται από την τεχνολογική. Ασφαλώς και δεν είναι δυνατόν κανονικά μέσα ενημέρωσης με χιλιάδες αναγνώστες και ροή ειδήσεων να λειτουργούν υπό καθεστώς ανωνυμίας. Blog δεν σε κάνει η τεχνολογική πλατφόρμα που χρησιμοποιείς, αλλά το περιεχόμενο που δημοσιεύεις. Η ταυτοποίηση ανθρώπων που διαχειρίζονται δημοφιλή ενημερωτικά sites επάνω σε πλατφόρμες blogging είναι πλέον και θεμιτή και απαραίτητη. Συνάμα, όμως, είναι και ανέφικτη. Και κάθε κίνηση προς αυτήν την κατεύθυνση αφοπλίζει, δια της γελειοποίησης, τη σχετική επιχειρηματολογία. Είναι ένας παραλογισμός, μία αντίφαση με την οποία οφείλουμε να πορευτούμε.
.
