Ο Ζάχος Χατζηφωτίου έφυγε από τη ζωή λίγες ώρες μετά την πρεμιέρα του ριάλιτι “Love Island”. Τα δύο γεγονότα δεν διατηρούν την παραμικρή σχέση μεταξύ τους, βρίσκονται πολύ μακριά το ένα από το άλλο, πλην όμως θα μπορούσαν να συνδεθούν με ένα λεπτό νήμα.
Ο εκλιπών ήταν ο άνθρωπος που εισήγαγε στην εγχώρια ποπ κουλτούρα την έννοια του κοσμικού. Και οι συμμετέχοντες στο ριάλιτι είναι εν δυνάμει κοσμικοί για τα ρεπορτάζ του επόμενου καλοκαιριού. Ωραία κορμιά και φουσκωμένα χείλη. Ο,τι χρειάζεται για να λάμψουν στη Μύκονο.
Η ζωή του Χατζηφωτίου είχε κινηματογραφικά στοιχεία. Απλώθηκε σε έναν αιώνα από τον οποίο ήπιε κάθε σταγόνα. Πολέμησε στο Ρίμινι, μπήκε στα χαρακώματα του Εμφυλίου, συνέβαλε στην ανάδειξη της Μυκόνου σε παγκόσμιο φαινόμενο. Παντρεύτηκε πέντε φορές. Πρέπει να είναι παγκόσμιο ρεκόρ να έχεις παντρευτεί πέντε φορές και να τα εκατοστήσεις. Και έβαλε το κοσμικό ρεπορτάζ στο χαρτί. Πρώτα στην «Καθημερινή» της Βλάχου και εν συνεχεία στον «Ταχυδρόμο», ως «Ιακχος». Παραλλήλως έκανε το τηλεοπτικό του πεντάλεπτο με ύφος και λόγο αρκετά εστέτ για τα δεδομένα της εποχής. Με αναφορές στο πτύειν και στην κακή συνήθεια των φουρνάρηδων να πιάνουν το ψωμί με γυμνά χέρια.
Σήμερα αυτά ακούγονται σε μεγάλο βαθμό αυτονόητα, πλην όμως τότε εθεωρούντο ως και αυθάδεις συστάσεις της ελίτ προς το πόπολο. Και καθώς φούντωνε το κλίμα της Αλλαγής, από ορισμένους ο Χατζηφωτίου λοιδορήθηκε ως γραφικός εκπρόσωπος του κατεστημένου. Χαρακτηριστικό είναι το τραγούδι του Χάρρυ Κλυν με τίτλο «Ο Χατζηλάστιχος». Κατά μία εκδοχή, ο Χατζηφωτίου ήταν σε κάποια πράγματα πιο μπροστά από την εποχή του ή, αν θέλετε, ήταν ο λάθος άνθρωπος για εκείνη την περίοδο. Ομως πολλοί αναγνώστες του «Ταχυδρόμου» ξεκινούσαν την ανάγνωση από τον «Ιακχο» -εγώ άρχιζα από την Ακρίτα.
Ποιοι ήταν οι κοσμικοί όταν ο Χατζηφωτίου ευρίσκετο σε ενεργό δημοσιογραφική δράση; Κατά κύριο λόγο αστοί, με παρουσία στον επιχειρηματικό στίβο, καλλιτέχνες, με υψηλή συμμετοχή των εικαστικών, ηθοποιοί πρώτης γραμμής, γνωστοί γιατροί και δικηγόροι. Ναι, δεν θα διαφωνήσουμε για τις καταβολές ορισμένων που εντοπίζονται σε δουλειές της Κατοχής, θαλασσοδάνεια και εργοστάσια που πήγαν στον βρόντο. Θα ήθελα, όμως, να σταθούμε στην έννοια του κοσμικού εκείνων των καιρών. Απαιτούσε μία κάποια μόρφωση, έστω και λίγο πάνω από τα βασικά, αλλά και καθωσπρέπει αντίληψη περί αισθητικής. Ηταν βέβαια και η γραφή του Χατζηφωτίου που επένδυε την κοσμικογραφία με ανακτορικό ύφος. «<em>Για την επέτειο των γάμων τους ο κύριος και η κυρία Τάδε δεξιώθηκαν πλήθος κοσμικών Αθηναίων στον υπέροχο κήπο της επαύλεως τους στην Εκάλη».</em>
Σήμερα ο καθένας δύναται να δηλώνει ή και να είναι κοσμικός. Αυτό δεν αποτελεί «εκδημοκρατισμό» της κοινωνικής προβολής, αλλά εκχυδαϊσμό, κυρίως ως προς το ύφος των πρωταγωνιστών. Ποιοι θεωρούνται σήμερα κοσμικοί; Σε μεγάλο βαθμό άνθρωποι που πέρα από ένα καλλίγραμμο κορμί και υπερτονισμένη, επιτηδευμένη εκκεντρικότητα, δεν κομίζουν κάτι άλλο. Θεωρούνται κοσμικοί επειδή βγαίνουν στην τηλεόραση και γράφουν καλά στο φακό. Είναι σέξι. Δεν ξέρω αν ο Χατζηφωτίου θα χρησιμοποιούσε τη λέξη «τσόκαρα», αλλά νομίζω ότι ντύνει μια χαρά πολλούς από αυτούς. Στις μέρες μας κοσμικός θεωρείται ο τηλεοπτικά γνωστός της show biz. Στην εποχή του Χατζηφωτίου θα έπρεπε, τουλάχιστον, να ξέρει πώς χρησιμοποιούνται τα μαχαιροπήρουνα.
Ομοίως και οι κοσμικογράφοι. Αν έκανε τώρα κοσμικό ρεπορτάζ ο Χατζηφωτίου, θα έπρεπε να βρίσκεται από το πρωί στο πάνελ της εκπομπής, προσφέροντας τα τελευταία κουτσομπολιά, συγγνώμη gossip, στο πιάτο της ξανθιάς παρουσιάστριας. Και με προσοχή. Γιατί τα πλάσματα του ρεπορτάζ είναι φίλοι της ξανθιάς, από τη Μύκονο.
