Ο άνθρωπος μας διαβάζει για το Ρολόι της Αποκάλυψης, παρακολουθεί το “The last of us” και σκέφτεται ότι ακόμα και αν το τέλος του κόσμου είναι κοντά, κανένας δεν ασχολείται στα σοβαρά
Μία νέα μορφή γρίπης, που φυσικά εμφανίστηκε στην Κίνα, σκότωσε σχεδόν το σύνολο της ανθρωπότητας. Κάθε μέρα πέθαιναν εκατομμύρια. Επέζησαν όσοι κατάφεραν να οχυρωθούν πίσω από μία απόλυτα στεγανοποιημένη καραντίνα, με τις απαραίτητες προμήθειες. Οταν βγήκαν έξω, μετά από δύο μήνες, αντίκρυσαν εγκατάλειψη και άκουσαν τον εκκωφαντικό ήχο της σιωπής. Και ξεκίνησαν να ξαναστήνουν τον κόσμο από την αρχή, προσπαθώντας να τον φτιάξουν καλύτερο, χωρίς τις συμβάσεις και τους ασφυκτικούς περιορισμούς που κουβαλούσε ο παλιός. Είναι το “Station Eleven”, η σειρά που παρακολουθεί ο άνθρωπός μας. Μέσα από τον ζόφο της δυστοπίας ανθίζει μία γοητευτική υπόθεση. Θα ήταν, αλήθεια, καλύτερη η ζωή έτσι; Χωρίς ενεργειακές πηγές, με τους σταθμούς των τρένων να έχουν χορταριάσει, τις μετακινήσεις να γίνονται με άλογα και οι άνθρωποι αφημένοι σε μία ελεύθερη, χωρίς όρια, περιπλάνηση. Η σειρά ακολουθεί έναν περιοδεύων θίασο που παίζει Σέξπιρ στους καταυλισμούς. Τι πιο ωραίο από την τέχνη για να στήσεις τον κόσμο σε νέες βάσεις;
Ταυτόχρονα, ο άνθρωπός μας, παρακολουθεί και το “Τhe last of us” που είναι το παγκόσμιο σουξέ των ημερών. Σε αυτή τη σειρά, ένας μύκητας καταλαμβάνει τον εγκέφαλο των ανθρώπων και τους μετατρέπει σε αιμοδιψή τέρατα. Γίνονται ζόμπι που επιτίθενται σε όποιον βρουν μπροστά τους. Δεν είναι τόσο παράλογο όσο ακούγεται. Στον Αμαζόνιο ένα είδος μύκητα εισέρχεται στο σώμα των μυρμηγκιών και τα κατευθύνει σε έδαφος που ευνοεί την ανάπτυξή του. Αλλωστε ο άνθρωπος προσβάλλεται από μύκητες, δεν δείχνει δα και τόσο απίθανο να συμβεί. Εδώ υπάρχει μία άλλη εκδοχή για όσα θα αφήσει πίσω της η Αποκάλυψη. Ενας κόσμος σκληρός, που λειτουργεί υπό ολοκληρωτικό καθεστώς, με στοιχεία καραντίνας και αυστηρών περιορισμών. Είναι ένας βίαιος κόσμος με τοξικές σχέσεις και βίαιες συγκρούσεις. Θα μπορούσε, ασφαλώς, να αποτελεί και παραβολή όσων συμβαίνουν σήμερα, με ολοκληρωτικές αντιλήψεις που προσβάλλουν τη διακυβέρνηση δυτικού τύπου, τη δημόσια σφαίρα να μετατρέπεται σε αρένα δια της κοινωνικής δικτύωσης και τις μεγάλες εταιρείες να αποκτούν κομβικό και ρυθμιστικό ρόλο στις ζωές μας. Πολλά από όσα ζούμε σήμερα, στο παρελθόν θα τα διάβαζαν ως ένα δυστοπικό σενάριο, με την παγκοσμιοποίηση να θυμίζει κλωβό που μας χωράει όλους.
Η πανδημία σήκωσε ένα δημιουργικό κύμα με σημείο αναφοράς το τέλος του κόσμου -του ανθρώπινου κόσμου. Συνέβη και παλιά, στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όταν έβγαιναν ταινίες που ξεκινούσαν με το πυρηνικό μανιτάρι -μύκητας είναι και το μανιτάρι. Η σύγχρονη εκδοχή της απόλυτης καταστροφής έχει μία διαφορά από την προηγούμενη: ο κόσμος δεν ερημώνει. Η έννοια της κοινωνίας παραμένει, αλλά υφίσταται βίαιη μετάλλαξη. Και αντιλαμβανόμαστε ότι, εν τέλει, η λειτουργία μας, ως κοινωνία ή αυτόνομα μέλη, συναρτάται από στοιχεία που δεν σχετίζονται με τη φύση μας. Αν εκλείψει η παραγωγή ενέργειας, τα αρχέγονα χαρακτηριστικά μας έρχονται ως κυρίαρχα στην επιφάνεια. Η μία εκδοχή, αυτή του Station Eleven, λέει ότι θα ξαναφτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο. Η άλλη, του “The last of us”, βάφει τον καινούργιο κόσμο με σκούρα χρώματα. Ομως είναι λες και η τέχνη να μας φωνάζει ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Κατά μία εκδοχή, το τέλος του κόσμου είναι μία αέναη διαδικασία. Ο κόσμος τελειώνει συνέχεια και ξεκινάει ένας καινούργιος. Ωστόσο άνθρωπός μας διάβασε για το Ρολόι της Αποκάλυψης, αυτή την παραστατική μέτρηση του κινδύνου για τη συντέλεια. Είναι, λένε, ενενήντα δευτερόλεπτα πριν τα μεσάνυχτα καθώς συμβαίνουν πολλά ταυτοχρόνως: πολεμικές εντάσεις, πανδημία και επιδημίες, κλιματική αλλαγή. Το Ρολόι της Αποκάλυψης μιλάει για το πραγματικό τέλος. Αλήθεια, το πιστεύει κανείς; Ο άνθρωπος μας σκέφτεται ότι πραγματευόμαστε ακόμα και το τέλος του κόσμου ως μία ρεαλιστική εκδοχή μυθοπλασίας. Δεν θυμάστε στο πολυσυζητημένο “Don’t look up” που κανένας δεν το παίρνει στα σοβαρά; Πέφτει ο μετεωρίτης και οι άλλοι κάνουν πάρτι. Ε, είναι αυτό που ζούμε τώρα. Ακόμα και αν ο χρόνος τελειώνει στα αλήθεια, λίγοι το πιστεύουν. Μπορεί ο Πούτιν, ένας ιός από την Κίνα ή τα ακραία κλιματικά φαινόμενα να φέρουν το τέλος του κόσμου. Δεν θα το καταλάβουμε όλοι. Και αυτό είναι πρόβλημα. Γιατί μπορεί να μοιραζόμαστε όλοι αυτόν τον κόσμο, όπως πάνω από όλα ο καθένας ζει σε έναν δικό του.
