Εδώ και χρόνια ακουγα από τους φίλους μου ότι η συναυλία του Σπρίνγκστιν είναι μία εμπειρία που πρέπει να προσθέσεις στη ζωή σου. Αλλωστε έχει καβαλήσει τα 75, δεν μένουν και πολλές ευκαιρίες. Εκτός αν έπεσε και αυτός, όπως ο Τζάγκερ και ο Οβελίξ στο καζάνι με το μαγικό φίλτρο. Μάλλον όχι. Διότι όσοι βρεθήκαμε στην Πράγα, για να τον δούμε και να τον ακούσουμε, ήπιαμε την απογοήτευση σαν ποτήρι τσέχικης μπύρας. Ο Μπρους αρρώστησε. Εκλεισε ο λαιμός του, είπαν. Ακύρωσε τη Μασσαλία, ακύρωσε και το Μιλάνο.
Χονδρικά ανατράπηκαν τουλάχιστον τριακόσιες χιλιάδες ταξίδια θαυμαστών του. Το φιλοσόφησα και είπα, τριγυρνώντας στην Πράγα, να εντρυφήσω στο φαινόμενο του υπερτουρισμού. Αλλωστε μας ενδιαφέρει άμεσα. Η Πράγα, που λέτε, έχει πληθυσμό περίπου 1.5 εκατ ανθρώπους. Ετησίως δέχεται περίπου οκτώ εκατομμύρια επισκέπτες -η Αθήνα υστερεί κατά κατά δύο εκατομμύρια. Για να καταλάβετε τη διαφορά, σύμφωνα με μία έρευνα της Mastercard, η Πράγα είναι στη δέκατη θέση των ευρωπαϊκών πόλεων με τους περισσότερους επισκέπτες. Η Αθήνα βρίσκεται οκτώ σκαλιά πιο κάτω. Αυτό δεν είναι παράλογο. Η Πράγα είναι όμορφη και βρίσκεται στο κέντρο της Ευρώπης, απέχει, ας πούμε, τρεις ώρες από το Βερολίνο. Επίσης είναι πιο φθηνή από την Αθήνα και προσφέρει στους επισκέπτες την ευκαιρία να «ξεδώσουν». Η μαριχουάνα πωλείται νόμιμα και ελεύθερα από πλήθος καταστημάτων. Ακόμα και αν δεν ξέρεις τη μυρωδιά, θα τη μάθεις στους δρόμους της Πράγας. Ταυτόχρονα, εκτός από τη μπύρα, διατίθεται και άφθονο αγοραίο σεξ. Μία πόλη που είναι όμορφη, διαθέτει αλκοόλ, φούντα και σεξ, θυμίζει αγκαλιά ανοιχτή για όλους. Θα φιλοξενήσει το ηλικιωμένο ζευγάρι των Αμερικανών, αλλά θα φροντίσει και την παρέα των Γερμανών που θέλουν να ξεδώσουν για ένα Σαββατοκύριακο. Μια χαρά. Μαζί με τη μπύρα ρέει και το χρήμα.
Σήμερα τα ενοίκια στην Πράγα είναι τόσο ακριβά, ώστε η νέα τάση φέρνει τη συγκατοίκηση ζευγαριών. Δύο νεαρά ζευγάρια μοιράζονται συχνά ένα διαμέρισμα, εκτός και αν φύγουν έξω από την πόλη. Ο Δημήτρης, ένας επιστήμονας από την Αθήνα, που εργάζεται σε ερευνητικό κέντρο στην Πράγα, μένει εκτός πόλεως και πληρώνει 450 ευρώ για ένα δωμάτιο με μπάνιο. Και μοιράζεται την κουζίνα με άλλους δύο συγκατοίκους. Στην Πράγα, όπως και στη Βαρκελώνη, βλέπεις τι φέρνει ο υπερτουρισμός. Μία πόλη που δεν τη χορταίνει το μάτι, έχει μετατραπεί σε κάτι σαν τουριστική Disneyland. Στους κεντρικούς δρόμους, με τα μεγάλα καταστήματα, δεσπόζουν οι πολυεθνικές της λιανικής και της εστίασης. Στα καφέ και στα εστιατόρια οι τουρίστες είναι όπως τα περιστέρια στο Σύνταγμα. Ξαποσταίνουν και κατευθύνονται για την επόμενη selfie προς το μέρος με πολλά αστεράκια στην αξιολόγηση. Φυσικά και ήμουν ένας από αυτούς.
Περιφερόμενος στο κέντρο της πόλης, πιάνοντας με την απόχη του φακού εικόνες που διέγραψα το ίδιο βράδυ. Αναρωτιέμαι όμως αν αυτό είναι τουρισμός ή κάτι καινούργιο. Χιλιάδες άνθρωποι που συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένα σημεία, κινούνται όπως τα κοπάδια και φωτογραφίζουν εαυτούς και αλλήλους. Είναι, πράγματι, εμπειρία ή μία ψευδαίσθηση εμπειρίας; Είναι κάτι τόσο μαζικό, ώστε λες ότι βάλατε από κάτι ψιλά και μοιράζεστε ένα προϊόν που, μέχρι πρόσφατα, δεν ήταν και τόσο εύκολο να αποκτήσετε. Ετσι συμβιβάζεσαι. Θα στριμωχτείς, θα πληρώσεις πλαστικό φαγητό για γκουρμέ, αλλά κατέκτησες την εμπειρία. Και αν ταξιδεύεις σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, από ένα σημείο και μετά όλες σου φαίνονται ίδιες. Ακόμα και αν αλλάζει το τοπίο, όλα τα άλλα είναι ίδια. Το τουριστικό προϊόν, οι τιμές, η συμπεριφορά των ανθρώπων, τα αυτοκίνητα στον δρόμο. Η τουριστική κίνηση στην Ευρώπη διογκώθηκε από την άνοδο των εισοδημάτων, τη μείωση στις τιμές των αεροπορικών ναύλων και την καταναλωτική αφύπνιση των ανατολικοευρωπαίων. Αυτό δεν πρόκειται να σταματήσει. Το μόνο που μας σώζει είναι η ψευδαίσθηση. Κατέβα στο κέντρο της Αθήνας και φόρα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας που προβάλλουν την Πράγα. Γύρω σου μυρίζει φούντα, ενώ προσφέρεται σεξ για όλες τις τσέπες. Ακριβώς η ίδια αίσθηση, χωρίς την ταλαιπωρία του ταξιδιού.
