Στις ευρωεκλογές του 2014 είναι βέβαιο ότι θα συγκλονίσουμε τον πλανήτη. Αν η δημοσκοπική τάση συναντήσει τη χαλαρότητα της ψήφου, το ποσοστό της Χρυσής Αυγής θα γραφτεί στις οθόνες δισεκατομμυρίων τηλεοπτικών δεκτών. Θα φτιάξει τίτλους σε εφημερίδες, θα πατήσει σαν λασπωμένο παπούτσι μέσα σε πολιτικές αναλύσεις και θα δώσει μεροκάματα σε παρουσιαστές talk show. Κάποιος θα πει ότι οι Έλληνες που έδωσαν τα φώτα στην Ευρώπη, έστειλαν ανθρώπους για να τα σβήσουν. Μετά θα έρθουν διακοπές για να μας δουν και από κοντά. Δεν αποκλείεται τότε να προσφέρουμε και ειδικά πακέτα για ψηλούς, ξανθούς και με καλό Pedigree.
Ναι, είναι απολύτως βέβαιο ότι η Ελλάς θα χαρίσει γενναιόδωρα ποσοστά στους χτιστούς με τις μαύρες μπλούζες. Και υπάρχουν δύο αναλύσεις για αυτό. Η αυθόρμητη αποδίδει τα δεινά στην κρίση που έσπειρε οργή και τώρα θερίζουμε μίσος. Και η αριστερή που προσεγγίζει τη Χρυσή Αυγή ως εργαλείο του συστήματος, ένας άσος στο μανίκι του καπιταλιστή. Λυπάμαι, αλλά και τις δύο μπορεί να τις πάρει ο Καιάδας και να τις πατήσει σαν γόπα με τις μπότες του. Και εξηγούμαι: αν η ανέχεια και η ανεργία γεννούν απαραιτήτως φασισμό, τότε η μισή Ευρώπη έπρεπε να έχει σηκώσει σβάστικες. Η Ανατολική Ευρώπη πείνασε-μεγάλα της κομμάτια βρίσκονται ακόμα στις παρυφές της φτώχειας. Ομοίως και στην Ισπανία της ανεργίας και της αποβιομηχάνισης. Αν μη τι άλλο, εκεί υπάρχουν και οι παρακαταθήκες του Φράνκο που δεν συγκρίνονται με τα ξεφτισμένα μεταξικά και τα κιτσάτα της χούντας. Συνεπώς ας βγούμε μπροστά από το δάχτυλό μας και ας το παραδεχθούμε: η κρίση δεν αρκεί για να γεννηθεί ο φασισμός. Μπορεί να είναι αναγκαία συνθήκη, αλλά δεν είναι και ικανή. Τότε; Μισό λεπτό να δούμε και την ανάλυση της αριστεράς. Τι μας λένε οι σύντροφοι; Ότι η Χρυσή Αυγή λειτουργεί ως οχυρωματική διάταξη του προκειμένου ασκηθεί συστημικός έλεγχος στη λαϊκή αντίδραση, να επιδειχθεί η «πειθαρχία» ως υποδειγματική συμπεριφορά και πάει λέγοντας.
Θα είχε ενδιαφέρον ως ανάλυση αν δεν ήταν αθεράπευτα λαϊκίστικη. Καθώς η αριστερά αδυνατεί, εξ ορισμού, να επιρρίψει οποιαδήποτε ευθύνη στο λαό, είναι υποχρεωμένη να αναζητήσει μηχανισμούς που θα ελέγχονται για αλλοίωση της λαϊκής βούλησης. Ο λαός είναι πότε σοφός, πότε εξαπατημένος, πλην όμως παραμένει άδολος και έτοιμος για την ανατροπή. Ξεπερασμένο, αλλά αν δεν το ακολουθήσεις, ως αριστερά, αυτομάτως ακυρώνεις και την ύπαρξή σου. Ως συνήθως η αλήθεια είναι πιο απλή και αρκετά πιο σκληρή. Όλα όσα αντιπροσωπεύει η Χρυσή Αυγή υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία όπως τα πορτοκάλια στην Αργολίδα: σε πλήρη αφθονία. Απλώς η κρίση απενοχοποίησε την έκφραση τους, πρόσθεσε θεσμικό χαρακτήρα στην εκδήλωση τους.
Είναι απίστευτο, αλλά όλες οι αναλύσεις μας για τη Χρυσή Αυγή παραβλέπουν το πασιφανές: είμαστε μία κοινωνία με υψηλό δείκτη πολιτικού και πολιτιστικού αναλφαβητισμού. Ουσιαστικά αμόρφωτη, απαίδευτη στο διάλογο πέρα από τις διαζεύξεις και τα διλήμματα, ελάχιστα ανεκτική, καχύποπτη, με σύνδρομο «ομφαλού της γης», συμπλέγματα υπεροχής ή κατωτερότητας-ανάλογα με την περίσταση. Και φυσικά πολλοί από μας είναι ρατσιστές. Όχι μόνο εξ αντανακλάσεως επειδή έτυχε να μένουν Αχαρνών, αλλά με πεποίθηση που είναι τόσο ριζωμένη μέσα τους, ώστε αδυνατούν και οι ίδιοι να την αναγνωρίσουν. Ζούμε σε μία κοινωνία που κρύβει μέσα της τοξικά κατάλοιπα του εμφυλίου και αλλοιωμένες μνήμες της χούντας. Ούτως ή άλλως, η πολιτική δράση στην Ελλάδα είχε σε μεγάλο βαθμό ως κίνητρο το μίσος για τον απέναντι, όχι τη διάθεση για προσφορά και δημιουργία. Όλοι αυτοί είναι πολλοί. Και μαζί τους έρχονται και οι οργισμένοι, αυτοί που θέλουν να τιμωρήσουν, να εκδικηθούν, χωρίς ακριβώς να ξέρουν ποιον τιμωρούν και τι εκδικούνται. Η Χρυσή Αυγή είναι συνεπής απέναντι στην εντολή που έλαβε. Διότι τη στιγμή που σας σοκάρει ο Γερμενής, παραβλέπετε ότι αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο τον εξέλεξαν οι ψηφοφόροι του. Και αν κάποιος από αυτούς βγάλει το κουμπούρι μέσα στην αίθουσα της ολομέλειας, το χειροκρότημα από τα επαρχιακά καφενεία θα υψωθεί σαν ατομικό μανιτάρι πάνω από τη χώρα.