Ποτέ στην ιστορία της η Γερμανία δεν ήταν τόσο πλούσια και τόσο ισχυρή. Η ευημερία τρέχει πάνω στις ρόδες ακριβών αυτοκινήτων, η ανεργία βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό, οι δε πρόσφυγες που θα μείνουν στη χώρα αναμένεται να τονώσουν τα δημογραφικά και εργασιακά της χώρας. Και όπως θα έλεγε ο Ομπάμα, αν ένας άνθρωπος μπορούσε να διαλέξει τη στιγμή που θα γεννηθεί, η Γερμανία του 2018 θα ήταν μία εξαίσια επιλογή.
Αν το δεις σε επίπεδο δεικτών και θεσμών, στη σημερινή Γερμανία η ανθρωπότητα κεφαλαιοποιεί την ειρήνη και τον πλούτο δεκαετιών. Αυτή η συνθήκη φέρει το πολιτικό αποτύπωμα της Μέρκελ. Και όμως, τα εκλογικά χαστούκια είναι τόσο δυνατά, ώστε υποχρεώθηκε να αποχωρήσει από την ηγεσία του κόμματος. Ουσιαστικά θα κυβερνά υπό την εποπτεία του διαδόχου της. Πριν από τριάντα χρόνια η Μέρκελ θα εθεωρείτο μία από τις μεγάλες προσωπικότητες που, υποτίθεται, σήμερα λείπουν από την Ευρώπη. Όμως δεν είναι οι προσωπικότητες που λείπουν. Είναι ο κόσμος που αλλάζει. Στη Βραζιλία εξελέγη ένα γραφικό φασιστοειδές. Η Αμερική κυβερνάται από ένα καρτούν. Η Ιταλία από λαϊκιστές του κερατά. Και όταν η Μέρκελ βγει από την καγκελαρία για να πάει στο σπίτι της, δεν θα υπάρχει άνθρωπος να τη χαιρετίσει.
Η πολιτική επιστήμη έχει άποψη και εξηγήσεις. Εντοπίζει προβλήματα στην κοινωνική και οικονομική αρχιτεκτονική που οδηγούν σε πολιτικές δυσλειτουργίες. Οι Γερμανοί κουράστηκαν, οι Βραζιλιάνοι απελπίστηκαν, οι Ιταλοί θύμωσαν και οι Αμερικανοί πείσμωσαν. Ωστόσο νομίζω ότι ήρθε πλέον η στιγμή να δώσουμε στον ψυχολογικό παράγοντα και στην ανθρώπινη ευφυΐα, τη σημασία που τους αξίζει.
Ζούμε σε ένα παγκοσμιοποιημένο επικοινωνιακά περιβάλλον. Το ακραίο, το κραυγαλέο και το βλακώδες έχουν πλέον μεγαλύτερη ένταση και ισχύ. Το χυδαίο νομιμοποιείται δια της δημοφιλίας του. Το ευτελές, όταν εκφέρεται από θεσμικά χείλη, γίνεται κατεστημένο. Αρνούμαστε να το παραδεχθούμε, αλλά πολλά από όσα συμβαίνουν σήμερα στην πλανήτη εκπορεύονται από τη βλακεία και την πλήξη των ανθρώπων. Παλιά οι άνθρωποι ήταν βυθισμένοι στην άγνοια. Σήμερα νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα.