Σήμερα εορτάζει η Αικατερίνη. Και η Κατίνα, ως λαϊκό υποκοριστικό. Τις τελευταίες δεκαετίες η Κατίνα τείνει να εκλείψει από την παλέτα των χαϊδευτικών για την Κατερίνα. Γνωρίζετε κάποια νεαρή κοπέλα που να απαντά ως Κατίνα; Όχι. Το πολύ να πάει ο νους σας στην Παξινού.
Ξέρετε τον λόγο. Η Κατίνα έχει εκπέσει στην κατηγορία των απαξιωτικών χαρακτηρισμών. Η χρήση του ονόματος στην καθομιλουμένη δεν παραπέμπει μόνο σε γυναίκα λαϊκών καταβολών, αλλά και σε ένα πλαίσιο συμπεριφοράς που διακρίνεται για κουτσομπολιό και ευτελή προσωπικά κίνητρα, εμποτισμένα με φθόνο. Θα συμφωνήσουμε ότι η χρήση του ονόματος εκπορεύεται από σεξισμό καθώς αναφέρεται στο αρχετυπικό σχήμα της λαϊκής, συνοικιακής κουτσομπόλας. Ωστόσο η Κατίνα και κατ’ επέκταση η κατινιά, έχουν αποστεί τα όρια της γειτονιάς και τον περιορισμό του φύλου, διατρέχοντας τη δημόσια σφαίρα. Μην κοιτάξετε γύρω σας γιατί μπορεί να έρθετε σε δύσκολη θέση. Αναζητήστε την Κατίνα και την κατινιά στην τηλεόραση ή στη δικτύωση. Το αποτύπωμα δεν είναι, απλώς, ισχυρό. Είναι εμβληματικό.
Και ενώ η Κατίνα απαξιώνεται κοινωνικά, πολύ συχνά η κατινιά αποδεικνύεται ασφαλές μέσο ανέλιξης. Ανοίγει λεωφόρους προς τη δημοφιλία, προσφέρει γενναιόδωρα το δημόσιο βήμα, ενίοτε λειτουργεί και προστατευτικά, κρατώντας μακριά τα βέλη των εχθρών -ποιος θέλει να τον πιάσει στο στόμα του μία Κατίνα; Η κατινιά είναι σαν τον ιό του έρπητα ζωστήρα: βρίσκεται στον οργανισμό των περισσότερων ανθρώπων. Η εκδήλωση της είναι συνάρτηση τρίτων παραγόντων, όπως η καχετική παιδεία, το κοινωνικό περιβάλλον και η προσωπική φιλοδοξία. Ειδικά η παιδεία, είναι μία αναγκαία, αλλά όχι και ικανή συνθήκη για την εκρίζωση της κατινιάς από την ιδιοσυγκρασία των ανθρώπων. Ανάμεσα μας κυκλοφορούν Κατίνες που έχουν διαπρέψει στον ακαδημαϊκό στίβο, στις τέχνες και στην πολιτική, χρησιμοποιώντας μάλιστα την κατινιά τους ως σκάλα για να ανάβουν σε υψηλότερο επίπεδο. Οι πιο πετυχημένες Κατίνες, άλλωστε, είναι εκείνες που κρύβουν την κατινιά τους κάτω από στομφώδη λόγια και επιβλητικούς κοινωνικούς, πολιτικούς ή καλλιτεχνικούς τίτλους.
Ωστόσο μέρα που είναι, λοιπόν, ας κάνουμε μία μικρή ανακωχή στον προσχηματικό μας πόλεμο με τις Κατίνες. Ας τολμήσουμε μία ειλικρινή ενδοσκόπηση, μία έντιμη συνομιλία με τον εαυτό μας. Είναι βέβαιο ότι μετά θα τις δούμε με διαφορετικό μάτι.
