Tις Κυριακές λατρεύω να διαβάζω τα κύρια άρθρα των εφημερίδων. Εκεί που ένας βαριεστημένος διευθυντής ή, ακόμα πιο συχνά, ένας υλατζής που βιάζεται να φύγει για Σαββατοκύριακο, καταθέτει το κήρυγμα της εβδομάδας. Η πατρίς είναι σε κίνδυνο, οι καιροί κρίσιμοι και η υπευθυνότητα σε έλλειψη. Μέσα μου φαντάζομαι τον διευθυντή της εφημερίδας πεσμένο στα γόνατα, σαν τον Μινωτή στην Επίδαυρο, να σηκώνει τα χέρια ψηλά διεκτραγωδώντας την αλήθεια απευθυνόμενος στο Θεό της Ελλάδας. Βαρέθηκα. Και δεν ξέρω αν είναι η φαντασία που μας λείπει ή απλώς τα πράγματα είναι μόνοτονα τα ίδια. Τι διάβασα την Κυριακή;
Η αξιολόγηση δεν πρόκειται να κλείσει αν δεν υπάρξει διαρθρωτική παρέμβαση στο Ασφαλιστικό. Δηλαδή; Πρέπει να μειωθεί η συνταξιοδοτική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ. Πληρώνουμε πολλά ή, αν θέλετε, παράγουμε πολύ λίγα για να έχουμε αυτές τις συντάξεις. Παράγουμε λίγα επειδή έχουμε ύφεση. Αν δεν αυξήσουμε την παραγωγή εθνικού πλούτου, θα πρέπει να πληρώσουμε συντάξεις είτε με δανεικά, είτε με περισσότερους φόρους. Δανεικά δεν μας δίνουν. Αρα θα βάλουμε φόρους, αυξάνοντας την ύφεση, αλλιώς πάμε σε περικοπή συντάξεων, αυξάνοντας την πίεση στους συνταξιούχους μας. Το τι θα μπορούσαμε να έχουμε κερδίσει αποκρατικοποιώντας κάτι από τα ασημικά είναι άλλου παπά (όχι του Νίκου) ευαγγέλιο.
Η κοινωνική ένταση αυξάνεται πλέον με γεωμετρική πρόοδο. Και, ας όψεται η «αγωνιστικότητα» της Αριστεράς, οι τραμπουκισμοί και οι αυθαιρεσίες έχουν ενταχθεί πλέον στο εθιμικά αποδεκτό οπλοστάσιο των κοινωνικών διεκδικήσεων. Κάποια στιγμή θα βρεθεί ένας που θα δείρει βουλευτή και θα αναρωτηθεί στο δικαστήριο γιατί είναι ποινικά κολάσιμη η κακοποίηση θεσμικού παράγοντα και δεν είναι η παρακώλυση συγκοινωνιών δια του αποκλεισμού των δρόμων. Και, βάζω στοίχημα, δεν θα πάρει εύκολη απάντηση.
Τα νούμερα στα δημοσιονομικά είναι μέσα στον κόκκινο κύκλο του αδιεξόδου. Δεν βγαίνουν. Απλώς δεν βγαίνουν χωρίς μέτρα. Το Grexit επανέρχεται. «Ηταν πάντα στο τραπέζι, απλώς είναι θέμα χρόνου» μου λέει άνθρωπος που είχε γνώση της διαπραγμάτευσης επί των ημερών Βαρουφάκη. Ούτως ή άλλως, θα έρθει σημειολογικά μπροστά μας με τον αποκλεισμό από τη Σέγκεν και τη μετατροπή της χώρας σε παγίδα για χιλιάδες απελπισμένους και θυμωμένους ανθρώπους. Δεν αργεί η μέρα που οι περισσότεροι από όσους βρίσκονται εδώ, ημεδαπούς και αλλοδαπούς, θα έχουν στα χαρτιά ή στο μέτωπο της σφραγίδα που λέει «Wants to go to Germany».
Και η κυβέρνηση, αυτός ο μοναδικός συνδυασμός ιδεολογίας και ατζέντας, μεθοδεύει αλλαγή του εκλογικού νόμου επί το αναλογικότερο, έτσι ώστε ακόμα και οργανωμένες συμμορίες να αποκτήσουν πολιτικές βλέψεις.
Πάμε πάλι πίσω στις εφημερίδες. Εκεί που ο θρήνος επενδύεται με στόμφο πολιτικής ανάλυσης. Και όταν καταλαγιάζει ο λυγμός, έρχεται το πομπώδες συμπέρασμα για τολμηρές λύσεις και μεταρρυθμίσεις που θα ξαναστήσουν τη χώρα στα πόδια της. Το λένε οι δημοσιογράφοι, το σηκώνουν και οι πολιτικοί. Πανάθεμα με, όμως, αν έχω πιάσει έστω μία κλωστή που να οδηγεί σε κάτι συγκεκριμένο. Ακούμε δεκάδες προτάσεις για τη σωτηρία της χώρας, αλλά ούτε ένας δεν κάθεται να γράψει το manual. Επίσης λέγονται απίθανα πράγματα, εντελώς αστεία και ανέφικτα που όμως όλοι τα παίρνουν στα σοβαρά. Βγαίνει ο άλλος και μιλάει για αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα. Σώπα ρε μεγάλε! Για έλα να το κάνεις να σε δούμε. Ο άλλος λέει για απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων. Πώς το τρίβει το λυχνάρι;
Και κανένας δεν λέει το πιο λογικό, το αναμενόμενο: πως η χώρα δεν σώζεται. Δεν βγαίνουν τα νούμερα ρε παιδί μου. Δεν σώζεται. Θα πάει στη δραχμή ή θα μείνει νεκροζώντανη στο ευρώ, σπαρασσόμενη από χιλιάδες καρκινώματα. Προς Θεού, δεν λέω ότι ισχύει σίγουρα κάτι τέτοιο. Είναι, όμως, το πιο πιθανό, σωστά; Δεν μπορείς να έχεις κάποιον στην εντατική και να κάνεις ιατρικό συμβούλιο για το πώς θα τον στείλεις στον μαραθώνιο. Οι πιθανότητες λένε πώς το επόμενο ρούχο που θα φορέσει θα είναι ξύλινο. Θα μου πείτε οι χώρες δεν πεθαίνουν. Σύμφωνοι. Μπορούν όμως να περάσουν στο περιθώριο του ιστορικού χρόνου, όσο και αν αυτό φαίνεται απίθανο στο μικρό βίο των ανθρώπων. Ιστορικά δεν είναι απίθανο η Ελλάδα να πέρασει έναν αιώνα στα γόνατα. Πού το περίεργο; Η ολική έκπτωση της χώρας από το ιδεατό για μας πλαίσιο, είναι μία πιθανότατα που αρνούμαστε να συζητήσουμε. Λάθος. Βέβαια δουλειά της πολιτικής είναι να χορηγεί όραμα. Οφείλει, ωστόσο, να διατηρεί και καλή σχέση με το ρεαλισμό και την πραγματικότητα. Λέμε ότι με την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ ήρθε το τέλος του λαϊκισμού. Ισως αυτό να μην είναι σωστό. Στην κατάσταση μας, μπορεί λαϊκισμός να είναι και η ελπίδα.
