«Στη Λεμεσό είναι άλλο κράτος, εκεί οι Ρώσοι δεν έχουν ανάγκη», μου έλεγε πριν από δύο εβδομάδες ένας Κύπριος παράγοντας του δημοσίου βίου. Ε, τώρα, έχουν και εκείνοι ανάγκη. Είναι, άλλωστε, ένας από τους λόγους που προκάλεσαν την απόφαση για το «κούρεμα» των καταθέσεων. Το πολιτικό κίνητρο του Eurogroup έχει να κάνει και με την «ηθική» της διάσωσης: δεν είναι εύκολο να υποστηρίξεις τη διάσωση τραπεζών που φιλοξενούν μαύρο ρωσικό χρήμα με κεφάλαια των Ευρωπαίων φορολογουμένων. Και όσο κι αν εγκαλείται ο Αναστασιάδης, είναι απολύτως βέβαιο ότι τα περιθώριά του ήταν περιορισμένα – η απόφαση ετέθη με μορφή τελεσιγράφου.
Μεταξύ μας, αν ήταν η μοναδική που έπεφτε στις κεφαλές των Κυπρίων, θα είχε στον πυρήνα της ερείσματα δικαιοσύνης και απόλυτης αναλογικότητας στον επιμερισμό των βαρών. Όμως, δεν θα είναι η μοναδική και η φιλοσοφία της περιέχει στοιχεία που ακόμα δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε στον απόλυτο βαθμό. Είναι, όμως, μερικές παράμετροι που βοηθούν να λύσουμε μία άσχημη εξίσωση με οδυνηρό αποτέλεσμα.
Η απόφαση αυτή πλήττει, αν δεν καταστρέφει ολοσχερώς, έναν σημαντικό τομέα της κυπριακής οικονομίας. Αποδοτικός ο τουρισμός, καλές οι σεφταλιές, αλλά το βιοτικό επίπεδο ανέβηκε από την υποδοχή και τη διακριτική φιλοξενία επιχειρηματικών κεφαλαίων της αλλοδαπής. Τι θα μείνει στην Κύπρο από κεφάλαια και αξιοπιστία; Έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε το μέγεθος που θα λάβει η αποδημία κεφαλαίων από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Ομοίως, έχει αντίστοιχο ενδιαφέρον η αντίδραση της Ρωσίας. Λογικά, δεν θα το αφήσουν να περάσει έτσι.
Υπάρχει όμως και μια πιο διευρυμένη ματιά που διακρίνει τον κυνισμό και την οξύτητα των αντιδράσεων του συστήματος. Πριν από μερικά χρόνια το κούρεμα καταθέσεων σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ακουγόταν ως κάτι αδιανόητο, ως μία ιδέα που θα προσέκρουε στην ισχύ των κοινοτικών θεσμών. Τελειώσαν αυτά. Βλέπουμε, πλέον, πολιτικές που προκαλούν σοκ, που καλλιεργούν στους πολίτες το αίσθημα της έντονης αντιπαλότητας απέναντι στο σύστημα και στους μηχανισμούς του. Στο μέλλον, ο Γκρίλο και η Χρυσή Αυγή μπορεί να θεωρούνται από τις σοβαρές περιπτώσεις.