Ολες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κοινή γνώμη διακατέχεται από υψηλό βαθμό ανησυχίας για τα ελληνοτουρκικά. Οταν το ερώτημα εξειδικεύεται, οι άνθρωποι δηλώνουν ότι φοβούνται ένα θερμό επεισόδιο ή ακόμη και το ενδεχόμενο μίας πολεμικής σύγκρουσης. Πέραν αυτού, δεν υπάρχει άλλη ερώτηση. Αν υπήρχε, όλες οι απαντήσεις θα χωρούσαν μέσα σε μία: «να εκτονωθεί η ένταση στο Αιγαίο και να μην υπονομευτούν τα εθνικά μας συμφέροντα». Η ιδανική λύση σε μία ανεπιθύμητη κατάσταση.
Κάθε μέρα η κοινή γνώμη της χώρας, από τη θέση του τηλεθεατή, παρακολουθεί μία προσέγγιση των Ελληνοτουρκικών που επιχειρείται με τον «εθνικά ορθό» τρόπο. Απλοποιημένη και, πολύ συχνά, βασισμένη σε φόρμες παιδικού παραμυθιού. Απέναντι μας υπάρχει μία ισχυρότερη χώρα που, καθοδηγούμενη από έναν ημίτρελο, προκλητικό ηγέτη, σκοπεύει να υφαρπάξει εθνικό χώρο κατά παράβαση κάθε έννοιας του διεθνούς δικαίου. Σε αυτήν την αφήγηση, η μικρή πλην τίμια Ελλάς δηλώνει έτοιμη να υπερασπιστεί τα δίκαια συμφέροντά της, απέναντι στον παραλογισμό των γειτόνων. Ας μην κοσκινίσουμε τώρα το περιεχόμενο της αφήγησης, που άλλωστε διατηρεί καλές σχέσεις με την αλήθεια. Είναι αυτό που έχει στο μυαλό του ο μέσος Ελληνας. Οσοι δεν αλλάξουν κανάλι στο ζάπινγκ ή διαβάσουν το κείμενο κάτω από τον τίτλο του άρθρου, το πολύ να αντιληφθούν ότι δεχόμαστε να συζητήσουμε μόνο συγκεκριμένα θέματα με τους γείτονες. Τα υπόλοιπα δεν τα αναγνωρίζουμε καν ως θέματα. Αλλωστε αν τα συζητήσουμε, θα είναι σαν να διαπραγματευόμαστε εθνικά κεκτημένα. Ο Αντώνης Σαμαράς, άλλωστε, έστειλε το μήνυμα: «δεν συζητάς, αποτρέπεις».
Αυτή είναι, σε γενικές γραμμές, η στάση της κοινής γνώμης απέναντι στα Ελληνοτουρκικά. Και όταν διαφοροποιείται ελαφρώς, κλίνει προς τη σκληρή προσέγγιση των πραγμάτων που απαιτεί βύθιση τουρκικών πλοίων καθώς έχουμε το δίκαιο με το μέρος μας και, σε τελική ανάλυση, είμαστε καλύτεροι στον αέρα και η πολεμική μας αρετή είναι θρυλική ανά τους αιώνες.
Αντίστοιχο είναι και το θυμικό στην απέναντι πλευρά αν και εκεί τα Ελληνοτουρκικά δεν προβάλλονται στον ίδιο βαθμό. Στη συνείδηση του μέσου Τούρκου η χώρα του είναι, περίπου, θύμα παραλογισμού που της στερεί ζωτικό χώρο μόνο και μόνο για ένα Καστελόριζο, ενώ σε απόσταση αναπνοής από τις ακτές της έχει αναπτυχθεί ελληνικός στρατός με απειλητικές διαθέσεις. Και αν μπούμε λίγο πιο βαθιά, στο θυμικό του εθνικόφρονα Τούρκου, θα ακούσουμε ότι η Ελλάδα δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ένας βραχίονας της Δύσης που κατασκευάστηκε προκειμένου να πληγεί η Τουρκία.
Οι άνθρωποι, λοιπόν, που θα βρεθούν τη Δευτέρα ο ένας απέναντι στον άλλον στο υπέροχο Swisshotel της Πόλης (με μαγική θέα στο Βόσπορο), έχουν από πίσω τους δύο λαούς με διαφορετική προσέγγιση της πραγματικότητας και της φύσης των διμερών προβλημάτων. Εμείς προσερχόμαστε στην κουβέντα με περιορισμένη ατζέντα, διότι οτιδήποτε άλλο θα σήκωνε κύμα περί μειοδοσίας -δεν συζητάμε τα ανέγγιχτα. Οι άλλοι προσέρχονται με διευρυμένη ατζέντα, διότι αν δεν θέσουν αυτά τα θέματα θα βρεθούν υπόλογοι έναντι της κοινής γνώμης τους, αλλά και εκτεθειμένοι ενώπιον της διεθνούς κοινότητας -δεν γίνεται να φωνάζεις για κάποια θέματα, αλλά να μην τα βάλεις στο τραπέζι. Μια πρώτη ματιά μας δείχνει ότι οι δύο πλευρές δεν έχουν να συζητήσουν και πολλά. Ομως κανένας τους δεν μπορεί να σηκωθεί και να φύγει από το τραπέζι. Οποιος φύγει, θα ελεγχθεί από τη διεθνή κοινότητα για εγκατάλειψη του διαλόγου. Φανταστείτε την ελληνική πλευρά να αποχωρεί από τη συζήτηση και μετά να απαιτεί κυρώσεις εις βάρος της Τουρκίας. Και το αντίστροφο.
Και οι δύο, λοιπόν, θα προσέξουν μην βρεθούν χαμένοι σε ένα παιχνίδι ευθυνών. Επίσης και οι δύο χρειάζονται χρόνο, μία περίοδο ηρεμίας, προκειμένου να δουν και προς τα πού θα το πάει η διαχείριση Μπάιντεν. Συνεπώς, αν δεν υπάρξουν εκπλήξεις, μέσα μπορεί να συζητούν πώς παίζει ο Πέλκας στη Φενέρ Μπαχτσέ (αν και θα βρίσκονται δίπλα στο γήπεδο της Μπεσίκτας) και έξω να δηλώνουν ότι διαπραγματεύονται τη διαμόρφωση μίας προπαρασκευαστικής ατζέντας. Η ακινησία στα Ελληνοτουρκικά είναι το βασικό, αν και ανομολόγητο, δόγμα της ελληνικής διπλωματίας. Και σε αυτήν την περίοδο φαίνεται ότι το ασπάζεται και η Τουρκία. Αν τώρα δούμε εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά μέσα από διερευνητικές, τότε είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει ντόμινο που, δεν αποκλείεται, στο τελευταίο κομμάτι του να έχει και κάλπες.
