Την εποχή που οι κοιλιές ακολουθούσαν τους δείκτες του χρηματιστηρίου-φούσκωναν μέχρι να σκάσουν-οι επιχειρήσεις συνήθιζαν τα εορταστικά δώρα προς τους δημοσιογράφους. Μαζί και μία απαραίτητη κάρτα που υπενθύμιζε ότι η επιχείρηση σκέφτεται τα ορφανά. Ο επιτυχημένος συνάδελφος έβρισκε γύρω από το γραφείο του κάτι καλάθια που η Κοκκινοσκουφίτσα θα τα ποθούσε, αλλά δεν θα μπορούσε ποτέ να σηκώσει. Τη δουλειά την έκανε ο σεκιουριτάς. Μετέφερε τα καλάθια στο αυτοκίνητο του καλού συναδέλφου που άφηνε καμιά βότκα ως φιλοδώρημα. Αυτό δεν ήταν απαραιτήτως κακό. Τα καλάθια έφταναν στο σπίτι του δημοσιογράφου όπου όλο και κάτι θα περίσσευε για την καθαρίστρια και την κοπέλα που κρατάει τα παιδιά. Κάπως έτσι, όταν μία καλή κυρία επί των εταιρικών δημοσίων σχέσεων υπέγραφε την αποστολή των καλαθιών, μία οικογένεια των δυτικών προαστίων κέρδιζε το κρασί για το ταπεινό ρεβεγιόν της. Θεμιτό και καθόλα χριστουγεννιάτικο.
Όταν το χρηματιστήριο άρχισε να πέφτει σαν το παντελόνι του πεινασμένου, οι επιχειρήσεις ανακάλυψαν την κοινωνική προσφορά. Χάθηκαν τα καλάθια. Χάθηκαν και τα λευκώματα που έμεναν ανέγκιχτα να μαζεύουν σκόνη αλλά ούτε μία δαχτυλιά. Εμφανίστηκαν κάρτες ζωγραφισμένες από χέρια παιδιών, που φιλοξενούνται σε περίεργα ιδρύματα. Εννοείται ότι μέσα στις κάρτες έγραφαν κάτι γελοιότητες του τύπου «φέτος ας κάνουμε τη χαρά ευαισθησία, ας κρατήσουμε από το χέρι ένα παιδί.» Τόσο ο επιχειρηματίας που έστελνε την κάρτα, όσο και ο δημοσιογράφος που την παραλάμβανε δεν είχαν κανένα ενδοιασμό να πουλήσουν το παιδάκι για όργανα. Όμως κάπως έπρεπε να τηρηθούν τα προσχήματα-άλλωστε ποιος διαβάζει κάρτες; Εκτός των άλλων, μία μεγάλη μερίδα ανθρώπων έμαθε για την ύπαρξη ιδρυμάτων. Έτσι υπάρχουν παιδάκια σε ιδρύματα που κυκλοφορούν με Prada. Ήταν τυχερά και έπεσαν σε σακούλα με τα αποφόρια από παιδιά επιχειρηματιών και γνωστών δημοσιογράφων.
Αυτά τα Χριστούγεννα δεν αποκλείεται να διαβάσετε ότι στο Χαμόγελο του Παιδιού έβγαλαν δίσκο μήπως και συνδράμουν με κανένα ευρώ στο δράμα της ελληνικής βιομηχανίας. Δεν είναι παράλογο. Σε ένα περιβάλλον όπου οι μεγάλες επιχειρήσεις αρνούνται να επωμιστούν το μερίδιο τους στο κοινωνικό κόστος της κρίσης, είναι εξαιρετικά πιθανό να κατατεθούν αγωγές κατά ορφανοτροφείων με αίτημα την επιστροφή παλαιότερων δωρεών. Λογικό, σε μερικές περιπτώσεις. Κάποιοι από αυτούς που έστελναν καλάθια, βρέθηκαν με χειροπέδες στα χέρια ή τους κυνηγούν οι εργαζόμενοί τους. Αλλά οι άλλοι; Οι άλλοι έβαλαν τη φιλανθρωπία στην αποθήκη τους μόλις τα κέρδη υποχώρησαν. Θα μου πείτε ότι είναι γελοίο να παριστάνεις τον φιλάνθρωπο όταν την ίδια στιγμή κάνεις απολύσεις. Θα δώσεις κάτι σε ένα ίδρυμα για παιδιά, όταν το παιδί του εργαζόμενου σου δεν θα πάρει αγκαλιά το κινέζικο παιχνίδι που περιμένει; Μέρα με τη μέρα αισθάνομαι ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες δεν δέχονται να αναλάβουν το κομμάτι της κοινωνικής ευθύνης που τους αναλογεί. Με εξαίρεση κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις που, ούτως ή άλλως, συνδέουν την κοινωνική προσφορά με την εταιρική τους ταυτότητα, οι υπόλοιποι επιβεβαιώνουν τον υστερόβουλο χαρακτήρα της φιλανθρωπίας. Η ανθρωπιά και η προσφορά είναι συνάρτηση των κερδών και, τέλος πάντων, αυτά που κάποτε περίσσευαν για τα ορφανά τώρα είναι στην Ελβετία. Γι’ αυτό και η ελληνική αστική τάξη προτιμά τις Άλπεις για διακοπές. Θέλει να κάνει Χριστούγεννα με τα λεφτά της.
