Δεν έχω κάνει ψυχανάλυση και φαίνεται. Φοβάμαι. Ομως έχω στην πλάτη αρκετές μετακομίσεις. Και τώρα σκέφτομαι ότι η μετακόμιση και η ψυχανάλυση είναι δύο καταστάσεις με πολλά κοινά σημεία. Αυτές τις μέρες βρίσκομαι μπροστά σε μία νέα μετακόμιση. Οπως ακριβώς ο άνθρωπος που ετοιμάζεται να ξαπλώσει στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή. Η διαδικασία και στις δύο περιπτώσεις δεν είναι εύκολη. Πρέπει να βγάλεις όσα έχεις. Να ξαναδείς αυτά που ξέχασες. Να αναμετρηθείς με όσα κουβαλάς για χρόνια μέσα σου ή στις ντουλάπες σου.
Να πετάξεις, να ξεφορτωθείς πράγματα από τη ψυχή και τα συρτάρια. Να δοκιμάσεις καινούργιες διευθετήσεις, συχνά με κόστος. Και να διδάξεις στον εαυτό σου καινούργια πράγματα. Ολα αυτά είναι πολύ δύσκολα. Το πιο βαρύ είναι η εκκαθάριση. Να πετάξεις ρούχα, αντικείμενα, μνήμες. Σκάβεις μέσα στη ντουλάπα και βρίσκεις μπλούζες και πουκάμισα που έχεις χρόνια να φορέσεις. Ωστόσο τα έχεις κρατήσει. Ανοίγεις συρτάρια. Και κούτες που έμειναν ανέγγιχτες από την προηγούμενη μετακίνηση. Βρίσκεις το κουτί με τα προσωπικά ενθυμήματα. Και εκεί αρχίζουν τα δύσκολα. Εχεις κρατήσει πράγματα από το παρελθόν τα οποία σήμερα δεν σου λένε απολύτως τίποτα. Ακόμα χειρότερα, δεν πρόκειται να λένε κάτι σε αυτούς που θα τα παραλάβουν όταν εσύ βαδίζεις τη μακαρία οδό. Το πιθανότερο είναι ότι τα περισσότερα θα πεταχτούν σε κάποιον κάδο ανακύκλωσης. Τι αξία θα έχουν μία φωτογραφία που απεικονίζει αγνώστους, φύλλα παλιών εφημερίδων, γράμματα και σημειώματα που γράφτηκαν πριν από δεκαετίες; Εσύ θα γίνεις χώμα ή στάχτη και αυτά ανακυκλώσιμος χαρτοπολτός. Ομως δεν τα πετάς γιατί αντιστοιχούν στο παρελθόν σου, είναι πιστοποιητικά ζωής, φορείς αναμνήσεων που, ακόμα και αν έχουν ξεφτίσει ή είναι πλέον αδιάφορες, αισθάνεσαι ότι οφείλεις να τιμήσεις. Σας λέω, η μετακόμιση δεν είναι μόνο φριχτή ταλαιπωρία και τρελά έξοδα. Είναι πρωτίστως μία ψυχική δοκιμασία.
Βλέπεις το σπίτι να συμπιέζεται και να χωράει σε κούτες και μεγάλες μαύρες σακούλες, από αυτές που μεταφέρουν μπάζα. Τα κάδρα κατεβαίνουν από τους τοίχους και αποκαλύπτονται τα σημάδια με το περίγραμμα τους. Αποκαθηλώνεις τις κουρτίνες. Αναρωτιέσαι για ποιο λόγο έχεις ακόμα αυτά τα φλιτζάνια και ένα σερβίτσιο που δεν χρησιμοποίησες ποτέ. Ανακαλύπτεις ότι τα παπούτσια σου είναι περισσότερα από αυτά που νόμιζες. Η μετακόμιση σε διδάσκει ότι μπορείς να ζήσεις με πολύ λιγότερα πράγματα από αυτά που έχεις. Και σου θυμίζει ότι στην πραγματικότητα δεν είσαι εσύ που κατέχεις τόσα ρούχα και αντικείμενα. Είναι αυτά που κατέχουν εσένα. Διαλέγεις σπίτι με προδιαγραφές που επιτρέπουν τη βέλτιστη υποδοχή των επίπλων και των ρούχων σου. Δεν σε απασχολεί τόσο το πού θα κοιμηθείς, όσο το πού θα βάλεις τον μπουφέ και τη βιβλιοθήκη. Και δεν μπορείς ποτέ να απελευθερωθείς από όλα αυτά που έχεις. Να τα δώσεις στον παλιατζή, να τα διαλοστείλεις, να κρατήσεις μόνο αυτά που είναι απαραίτητα. Θα βάλεις στην κούτα ακόμα και εκείνο το άθλιο μπιμπελό που δεν γνωρίζεις ούτε πώς το απέκτησες, ούτε γιατί το έχεις.
Και φτάνει η στιγμή, λίγο πριν τη μετακόμιση, που στέκεσαι όρθιος ανάμεσα σε κούτες. Είσαι το μοναδικό κομμάτι της ζωής σου που δεν έχει συσκευαστεί και σφραγιστεί με καφέ ταινία. Εννοείται ότι, αν δεν είσαι μεθοδικός, τα χάνεις, απελπίζεσαι. Τα πράγματα σου, αυτά για τα οποία ξόδεψες λεφτά, είναι η καμπούρα στην πλάτη σου. Θα τα κουβαλάς για πάντα επειδή το μόνο που δέχεσαι να αποχωριστείς είναι εκείνο το σκισμένο μπλουζάκι. Και φτάνει η στιγμή που το συνεργείο μπουκάρει στο σπίτι. Στα γρήγορα γιατί έχουν και άλλη μετακόμιση στη συνέχεια. Το φορτηγό έχει κλείσει το δρόμο, το ανυψωτικό κατεβάζει τα πράγματα, ένας εργάτης σιγομουρμουρίζει σκυλάδικα. Και λίγο μετά μένεις μέσα στο άδειο σπίτι. Και σχεδόν δεν το αναγνωρίζεις. Δεν το πονάς, είναι ξένο, δεν θέλεις να είσαι εκεί. Γιατί, τελικά, σπίτι είναι το μέρος που βρίσκονται οι άνθρωποι και τα πράγματα σου.
