Στις 21 Φεβρουαρίου 2014 ο Σταύρος Θεοδωράκης έγινε 51 ετών. Εκείνο το βράδυ πήρε την οριστική απόφαση για είσοδο στην πολιτική. Είχε μόλις ναυαγήσει, αν θυμάστε, η πρωτοβουλία των «58» για την Κεντροαριστερά και προφανώς το βρήκε καλό σημάδι.
Δεν ήταν, βέβαια, η πρώτη φορά που ο Θεοδωράκης σκεφτόταν την κάθοδο στην αρένα. Και πριν από τις εκλογές του 2012 είχε μπει σε συζητήσεις για τη δημιουργία ενός σχήματος στον χώρο του προοδευτικού φιλελευθερισμού. Υποτίθεται θα συμμετείχαν προσωπικότητες από τον Γιάννη Μπουτάρη ως τον Στέφανο Μάνο. Δεν προχώρησε. Εκτός των άλλων, φίλοι και οικογένεια του έλεγαν να κάτσει στα χρυσά αβγά του. Είχε καλό τηλεοπτικό συμβόλαιο, ένα εστιατόριο στο οποίο ήθελες μέσο για να βρεις τραπέζι και μία ηγεμονική συμμετοχή στο επικερδές Protagon. Σήμερα, άλλωστε, είναι ο πλουσιότερος πολιτικός αρχηγός.
Ωστόσο, στη διετία ανάμεσα στο 2012 και στο 2014, ο Θεοδωράκης δεν σταμάτησε να συζητάει, πότε ως ευχή και πότε ως ενδεχόμενο, τη δημιουργία ενός πολιτικού φορέα στο μέτωπο της λογικής. Προσήλθε και σε συζητήσεις με κάποιους από τους «58», πλην όμως δεν τα βρήκαν στον τρόπο και στο πλαίσιο, κοινώς στην ηγεσία του σχήματος.
Τέλος πάντων, ο Θεοδωράκης έκλεινε τα 51 με την πολιτική να μικραίνει στον ορίζοντά του. Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστικό ότι, στις 26 Φεβρουαρίου, την ημέρα που ανακοίνωσε τη δημιουργία του κόμματος, επρόκειτο να συναντηθεί με εκπροσώπους μεγάλου τηλεοπτικού σταθμού προκειμένου να ακούσει την πρόταση τους για μετεγγραφή της εκπομπής του. Το ραντεβού δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, οι άνθρωποι έμαθαν την είδηση από το ραδιόφωνο και δεν πίστευαν στα αυτιά τους. Δεν ήταν οι μόνοι. Εδώ μπορώ πλέον να καταθέσω ένα περιστατικό παραπολιτικής φύσης.
Το πρωινό της 26ης Φεβρουαρίου συναντήθηκα με τον Σταύρο στα γραφεία του Protagon προκειμένου να δούμε κάποια διαδικαστικά θέματα ενόψει της αποχώρησης του από το site –μην το επαναλαμβάνουμε συνέχεια, από εκείνη την ημέρα ο Θεοδωράκης όχι απλώς έκοψε κάθε δεσμό με το Protagon, έγινε ουσιαστικά ξένος. Πρέπει επίσης να σας πω ότι σχεδόν στα δέκα χρόνια που γνωρίζω τον Σταύρο, δεν τον είδα ποτέ σε αντίστοιχη κατάσταση. Εμφανώς συγκινημένος, με μία ελεγχόμενη σκιά φόβου στα μάτια, όπως κάθε άνθρωπος που ετοιμάζεται για τη στιγμή που θα του αλλάξει τη ζωή. Στο μεταξύ, η είδηση για τη δημιουργία του Ποταμιού διέρρευσε σκοπίμως στο iefimerida.gr. Το ειδησεογραφικό πανηγύρι είχε ξεκινήσει.
Η οθόνη στο τηλέφωνο του Σταύρου ήταν πλέον συνέχεια φωτισμένη. Δεν έπαιρνε τις κλήσεις. Απάντησε σε μία. Ηταν από κορυφαίο στέλεχος του «Βήματος». Σε έξαλλη κατάσταση και με πολύ βαριές κουβέντες. «Πώς είναι δυνατόν να κάνεις κάτι τέτοιο και να μην έχουμε ενημερωθεί; Στον ΔΟΛ δουλεύεις!» Την επομένη «Το Βήμα» (σε αντίθεση με «Τα Νέα», την αδελφή εφημερίδα όπου έγραφε ο Σταύρος) δημοσίευσε ένα έντονα επικριτικό και ειρωνικό άρθρο κατά του Θεοδωράκη. Κάποιοι είπαν ότι επρόκειτο για «ξεκάρφωμα». Ανοησίες. Είχαν θυμώσει. (Πλην των στελεχών στα «Νέα» που, μολονότι επίσης δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων, αποφάσισαν ότι «δεν είναι αυτός λόγος για να φτύνεις τους καλούς συνεργάτες σου»…)
Τη στιγμή που ο Σταύρος μιλούσε με ΔΟΛ, δέχθηκα και εγώ μία κλήση. Ηταν από στέλεχος του Mega που δεν μπορούσε να το πιστέψει. Εκεί είχαν πάθει… σοκ και για έναν ακόμα λόγο: «Και η εκπομπή τι θα γίνει; Υπάρχουν συμβόλαια, διαφημίσεις…» Ο Θεοδωράκης τελείωσε ως δημοσιογράφος και ζούσε τα πρώτα του λεπτά ως ρεπορτάζ.
Στο μεταξύ, στο μεγάλο δωμάτιο των γραφείων μας (μιλάμε για ένα διαμέρισμα κάπου στην Κατεχάκη) είχαν συγκεντρωθεί καμιά πενηνταριά άνθρωποι –εκείνη την εποχή το Protagon είχε 23 μετόχους. Και άρχισαν να ακούγονται απίστευτα πράγματα. Από το «Πας καλά, ρε μαλάκα;» μέχρι το «Ερχομαι και εγώ μαζί σου». Δεν πρέπει να έχει υπάρξει αντίστοιχο ξεκίνημα άλλου κόμματος. Και αν έχει υπάρξει δεν το μάθαμε ποτέ επειδή δεν έφτασε πουθενά. Το Ποτάμι ήταν το πρώτο. Και ξεκίνησε χύμα. Μα, εντελώς χύμα. Πρώτα έκανε την ανακοίνωση, δημοσίευσε το «Ξεκινάμε» και μετά άρχισε να σημειώνει ονόματα. Με ένα πρώτο επιτελείο αποτελούμενο από ανθρώπους που δεν είχαν ιδέα από πολιτική και κόμματα. Αν το δεις εντελώς ψυχρά, το επιχειρησιακό επίτευγμα είναι τεράστιο.
Τότε είχα γράψει ότι ο Σταύρος έκανε Το Ποτάμι από έπαρση, μεγαλομανία και πλήξη. Κάποιοι το παρεξήγησαν. Το πιστεύω και σήμερα. Η πλήξη τον έκανε να λέει ότι πρέπει να πάει παρακάτω, θα βαριόταν μένοντας στα ίδια, περιμένοντας να γίνει 60 χρονών και να πάει στο χωριό του. Η αυτονόητη έπαρση και η μεγαλομανία ενός ανθρώπου που έχει πετύχει σε ό,τι και αν δοκίμασε στη ζωή του, χορήγησαν την αυτοπεποίθηση και την κινητήρια δύναμη.
Τρία χρόνια μετά, σκέφτομαι ότι αν κάποιος παρατηρούσε εκείνη την πρώτη παρουσία του Θεοδωράκη θα μπορούσε να προβλέψει και τη συνέχεια με τη φθορά και τις περιπέτειες του κόμματος. Το Ποτάμι δεν δημιουργήθηκε ούτε λειτούργησε με την παραδοσιακή κομματική προσέγγιση. Ακόμα και όταν είχε μεγαλύτερη βάση, δεν προσπάθησε να την εντάξει σε συγκροτημένο μηχανισμό. Δεν άνοιξε μαγαζιά. Όμως πώς μπορεί να σταθεί ένα κόμμα χωρίς οργανώσεις; Χωρίς την οργανική σχέση που δημιουργεί το ρουσφέτι; Οι θέσεις ενός κόμματος ενδιαφέρουν μόνο όταν πρόκειται να κάτσουν εκεί οι ψηφοφόροι. Και πόσο μπορεί ένα κόμμα να ακουστεί χωρίς συνθήματα και, κυρίως, χωρίς οργή; Μετά είναι και ο Θεοδωράκης που εγκλωβίστηκε μέσα στον έμφυτο συγκεντρωτισμό του. Ωστόσο ίσως να μη μπορούσε να γίνει και αλλιώς. Δεν είναι ένας αρχηγός που βγήκε μέσα από διαδικασίες. Είναι οι διαδικασίες που βγήκαν μέσα από έναν αρχηγό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φύγουν σημαντικοί άνθρωποι από Το Ποτάμι.
Στο τέλος είναι και η λάσπη που δέχθηκε ως «κόμμα του Μπόμπολα». Το «Εθνος» στηρίζει την κυβέρνηση με θέρμη «Αυγής», πλην όμως ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας έχει αποδεχθεί τη θεωρία συνωμοσίας. Όλα δείχνουν ότι ο Θεοδωράκης και το κόμμα που έφτιαξε έχουν δύο χρόνια καιρό για ανασύνταξη που θα επιτρέψει την παραμονή στη Βουλή. Δεν ακούγεται εύκολο, ειδικά αν γνωρίζεις ότι σε συνθήκες πόλωσης ο Μητσοτάκης θα κάνει αφαίμαξη ψηφοφόρων. Το πρόβλημα του Σταύρου είναι ότι για να το πετύχει, θα πρέπει να ακυρώσει προθέσεις που επικαλέστηκε όταν μπήκε στην πολιτική, υπηρετώντας τον ύψιστο σκοπό της επιβίωσης. Αυτό είναι που θα τον κάνει και πραγματικό πολιτικό.
