Ακόμα και αν δεν έχετε δει τη «Μέρα της Μαρμότας», θα έχετε διαβάσει μερικές εκατοντάδες άρθρα που ξεκινούν με αναφορά σε αυτήν. Να και ακόμα ένα.
Στη «Μέρα της Μαρμότας», ο πρωταγωνιστής είναι παγιδευμένος μέσα σε μία μέρα που επαναλαμβάνεται. Από το πρωί που θα ξυπνήσει μέχρι το βράδυ που θα καταλήξει στο κρεβάτι του, συμβαίνουν πάντα τα ίδια πράγματα. Κάποια στιγμή καταλαβαίνει ότι το μόνο που μπορεί να κάνει είναι μάθει τους τοίχους της φυλακής του. Στη νιοστή επαναλαμβανόμενη μέρα, ο ήρωας μας έχει γίνει και ήρωας της μικρής πόλης. Γνωρίζει τι θα συμβεί με ακρίβεια δευτερολέπτου. Σώζει παιδιά, βοηθάει κυρίες, παίζει πιάνο στη γιορτή. Έγινε βασιλιάς για μια μέρα. Μόνο που αυτή η μέρα ξημέρωνε και νύχτωνε πάντα η ίδια.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης εκφώνησε μία καλή ομιλία στην εκκίνηση του συνεδρίου. Καλή; Εντάξει, δεν κάνουμε όλοι την ίδια ανάγνωση. Κατά τη γνώμη μου ήταν καλή. Μίλησε για αξιοκρατία, σύγκρουση με τη μετριότητα, κυβερνητικό και αριστερό λαϊκισμό, περιέγραψε ένα σύστημα που έθρεψε μακριά χέρια και τάισε κοφτερές μασέλες. Έθεσε δε τις συμμαχίες ως συνισταμένη διακυβέρνησης στο πλαίσιο πατριωτικού σχεδίου που θα δίνει λύσεις με βάση το συλλογικό συμφέρον και τη λογική, πέρα από δεξιά και αριστερά πρόσημα. Ακούγεται καλό. Όμως δύσκολα θα ξεπουλήσει. Ακούγεται και έντεχνο. Δεν είναι από εκείνα που κάνουν εύκολα σουξέ. Ο Θεοδωράκης διηγείται μία ιστορία χωρίς να φωτίζει όσο πρέπει τον δράκο του. Ξεκινάει μία εκστρατεία, αλλά δεν περιγράφει τον εχθρό με τρόμο και οργή. Προσέρχεται σε ένα παιχνίδι λέγοντας πού θέλει να πάει, όταν οι άλλοι δείχνουν πού σκοπεύουν να χτυπήσουν. Ας είναι φανταστικός ο εχθρός – ακόμα καλύτερα. Ναι, είναι εχθρός ο λαϊκισμός. Άντε, όμως, να το εξηγήσεις. Στην Ελλάδα έτσι γίνεται η πολιτική. Με αντίθεση, όχι με σύνθεση. Υποτίθεται ότι Το Ποτάμι δημιουργήθηκε για να το αλλάξει αυτό. Δεν νομίζω, τελικά, ότι υπάρχει το ακροατήριο, τουλάχιστον στις παρούσες συνθήκες. Ακόμα και αν υπάρχει, η συσπείρωσή του δεν μπορεί να γίνει ογκώδης μέσα σε μία κοινωνία που πολιτεύεται με αναφορές στον εμφύλιο.
Πιθανότατα Το Ποτάμι θα συνενώσει κομμάτια του χώρου που προσδιορίζουμε ως «κεντροαριστερά». Έτσι, όμως, μιλάμε για παρέες. Για να εκβάλει σε θάλασσα χρειάζεται εχθρούς και συνθήματα. Χρειάζεται να δουν τη «Μέρα της Μαρμότας». Θα ανταπαντήσουν λέγοντας ότι αυτή είναι μία μάχη που αξίζει να δώσεις. Συμφωνώ. Αλλά ξέρω λίγους «γενναίους» που είναι ευτυχισμένοι.
