Το απόγευμα της 23ης Μαρτίου ο Νίκος Χαρδαλιάς ανακοίνωσε τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και τις διαδικασίες για τη νόμιμη μετακίνησή μας εκτός σπιτιού. Δέκα μέρες νωρίτερα, είχαν κλείσει όλα τα καταστήματα και το «Μένουμε Σπίτι» τοποθετήθηκε… στο εθνόσημο.
Η χώρα άλλαξε όπως και οι ζωές μας: από τη μία στιγμή στην άλλη. Τη μία στιγμή έμπαινες στο σπίτι σου και την άλλη έπρεπε να στείλεις SMS για να βγεις έξω και να περπατήσεις σε άδειους δρόμους. Τη μία μέρα είχες δουλειά και την επομένη δεν είχες ούτε μισθό, μόνο το όνομά σου στην πλατφόρμα για τα 800 ευρώ. Το βράδυ έκανες σχέδια και το πρωί συνειδητοποιούσες ότι δεν ισχύουν. Αισθανθήκαμε φόβο. Και την έκπληξη του «δεν μπορεί να μας συμβαίνουν αυτά τα πράγματα». Νοιώσαμε άτυχοι. Και θυμωμένοι. Και κυρίως εύθραυστοι. Πιάσαμε τα πόδια μας και είδαμε ότι είναι από πηλό. Ασφαλώς γίναμε και σοφότεροι. Είναι όμως δύσκολο, αδύνατο να πούμε αν γίναμε καλύτεροι ή χειρότεροι ως άνθρωποι, απέναντι στον εαυτό μας και προς αυτούς με τους οποίους μοιραζόμαστε την ίδια στέγη. Γίναμε σίγουρα καλύτεροι ως πολίτες, καθώς αναγνωρίσαμε, με άμεσο τρόπο, την έννοια και τη σημασία της κοινωνικής ευθύνης.
Να, λοιπόν, μερικά από τα πολλά που μάθαμε τις τελευταίες σαράντα μέρες.
Προσαρμογή. Θυμηθήκαμε ότι από τη φύση μας είμαστε όντα που με μεγάλη ευχέρεια προσαρμόζουν τις ζωές τους στις συνθήκες, ακόμα και όταν αυτές αλλάζουν απότομα και με δραματικό τρόπο. Αυτό, άλλωστε, είναι και το βασικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης, το κύριο υλικό με το οποίο οικοδομήθηκε ο πολιτισμός μας. Τις τελευταίες σαράντα ημέρες το επιβεβαιώσαμε όλοι.
Έμαθα πως υπήρχε περισσότερο άγχος στη ζωή μου από όσο πίστευα κ τελικά, αυτό το κατέβασμα ταχύτητας μου έκανε καλό. Το ζήτημα τώρα είναι να διορθώσουμε κατά την επάνοδο τα προβληματικά σημεία που εντοπίσαμε.
*Η ανθρώπινη επαφή είναι αναντικατάστατη. 🤗#μένουμε_σπίτι #covid19Gr https://t.co/RIDTdgNFMR— ksk (@KarmaKatna) April 22, 2020
Πειθαρχία. Σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας επέδειξε πρωτοφανή, για τα ελληνικά δεδομένα, στην τήρηση των περιοριστικών μέτρων. Έπαιξε, βέβαια, ρόλο και ο φόβος, αλλά και τα αντισώματα που αναπτύξαμε στη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Μάθαμε ότι ναι, πάντα υπάρχουν και χειρότερα και πώς το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αποδεχθούμε την πραγματικότητα.
Υγεία. Η έννοια της δημόσιας Υγείας αναγνωρίστηκε καθολικά ως το ύψιστο κοινωνικό αγαθό, κάτι που αναμένεται να αποτυπωθεί και πολιτικά, σε επίπεδο διαχείρισης. Αλλά και ατομικά, μάθαμε να τηρούμε κανόνες υγιεινής που παραβλέπαμε. Προσεγγίσαμε διαφορετικά τους συμπολίτες μας που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, αναπτύξαμε μεγαλύτερη ενσυναίσθηση.
Πως όταν το σύστημα υγείας είναι χάλια, την πληρώνουμε όλοι μας.
— Ροδίων (@rhodion9) April 22, 2020
Λοιμωξιολόγοι. Είναι κρίμα που το Facebook δεν μας μοιράζει πτυχία. Μάθαμε για καμπύλες, R0, ΜΕΘ, συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς φορείς, αντισώματα και πάει λέγοντας. Κάτι θα μας μείνει, αρκεί να ξεχάσουμε τις θεωρίες συνωμοσίας και τις κεραίες 5G.
Κράτος. Η σχέση που διατηρούμε με το κράτος εμποτίστηκε από το στοιχείο της εμπιστοσύνης. Αισθανθήκαμε ότι υπάρχει κράτος, ότι και η Ελλάδα, τελικά, μπορεί να συμπεριληφθεί σε αυτό το ασαφές πλαίσιο εντός του οποίου τοποθετούμε τις «σοβαρές χώρες». Δεν υπήρξε ούτε μία στιγμή κατά την οποία, ως πολίτες, είπαμε ότι στο κράτος τα έχουν χαμένα. Kαι μάθαμε ότι, τελικά, κάποια πράγματα που, υπό κανονικές συνθήκες, χρειάζονται μήνες ή και χρόνια, μπορούν να γίνουν μέσα σε μερικές μέρες.
Το πρώτο που έμαθα, είναι ότι τελικά ο άνθρωπος αντέχει σε πείσμα των λαθεμένων μηνυμάτων που η κοινωνία εκπέμπει.
Το δεύτερο είναι η εμπιστοσύνη σε ανθρώπους που αξίζει να εμπιστευτεί κάποιος και το τρίτο, επιτέλους κάτσαμε στο τραπέζι σαν οικογένεια!
☺️— Nick P. Perakis (@nickperakis) April 22, 2020
Εκκλησία. Όσοι δεν το ξέραμε ή το παραβλέπαμε, το είδαμε μπροστά μας με εμφατικό τρόπο: η θρησκευτική λατρεία και η συμμετοχή στα Μυστήρια αποτελούν, για πολλούς συμπολίτες μας, ένα τόσο σημαντικό κομμάτι της ζωής τους, ώστε να απορρίπτουν ακόμα και την επιστήμη ή να αδιαφορούν για τον κίνδυνο της υγείας τους. Και για άλλη μία φορά διαπιστώσαμε ότι το σώμα της ιεραρχίας αποτελείται, σε μεγάλο βαθμό, από ανθρώπους με βαθιά αναχρονιστικές πεποιθήσεις που αδιαφορούν ακόμα και για τη δημόσια Υγεία όταν τίθεται εν αμφιβόλω η ισχύς και η επιρροή τους στην κοινότητα.
πως επιτέλους ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ να στήσουμε σοβαρό κράτος
που να σέβεται τους πολίτες του !— ArgiTheos (@Argitheatis) April 22, 2020
Τσιόδρας-Χαρδαλιάς. Ο συνδυασμός προέκυψε στην τύχη, αλλά δημιούργησαν το ιδανικό δίδυμο «καλού και κακού μπάτσου». Η δε παρουσία του Σωτήρη Τσιόδρα, πέρα από αίσθημα της ασφάλειας, είχε καταπραϋντική επίδραση στο συλλογικό θυμικό. Ακόμα και αν δεν υπήρχε, ως προσωπικότητα, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε.
Πως υπάρχουν πολλά περιττά στην καθημερινότητα μας. Τώρα βέβαια υπάρχουν κάποια περιττά κιλά επάνω μας, αλλά όλα έχουν ένα κόστος 😁
— lia (@lia_miflizidou) April 22, 2020
Ιnternet. Ποτέ στο παρελθόν οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να κάνουν τόσα πολλά πράγματα στο σπίτι και από το σπίτι. Το δίκτυο γέμισε τον χρόνο μας, παραγωγικά ή ψυχαγωγικά. Και αρκετοί είπαν ότι το Netflix είναι μάλλον φθηνό για αυτά που προσφέρει. Όσοι δεν ήξεραν το Skype και το Zoom, τα έμαθαν τώρα. Και φαίνεται ότι η χρήση τους θα συνεχιστεί και μετά, ακόμα και σε περιόδους πλήρους κανονικότητας. Για ποιο λόγο να τραβιέσαι για meeting όταν, τελικά, γίνεται πιο γρήγορα online;
Πόσο σημαντική είναι η επαφή και οι συνευρέσεις με τους αγαπημένους μας…οι ρυθμοί της καθημερινότητας καλύπτουν τη μοναξιά μας η οποία είναι άγριο πράγμα τελικά…τώρα τη νιώσαμε σε όλο της το μεγαλείο…
— Parisforever79 (@parisforever79) April 22, 2020
Σπίτι. Αρκετοί «γνωρίστηκαν», επιτέλους, με τους ανθρώπους που μοιράζονται το σπίτι και τη ζωή τους. Σχέσεις δοκιμάστηκαν. Κάποιες βελτιώθηκαν και κάποιες χάλασαν. Στατιστικά θα μάθουμε όταν ανοίξουν τα δικαστήρια και δούμε τα διαζύγια. Eίδαμε ταινίες και σειρές για τις οποίες δεν βρίσκαμε χρόνο. Ωστόσο αυτά που βαριόμασταν να κάνουμε πριν την καραντίνα, δεν τα κάναμε ούτε κατά τη διάρκεια της.
Ψυχή. Εδώ ο καθένας θα μπορούσε να γράψει μία ξεχωριστή εμπειρία. Η ψυχική μας κατάσταση υπέστη αλλαγές που ίσως ακόμα δεν μπορούμε να τις περιγράψουμε καθώς η κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Άλλος μένει με οικογένεια και δυσφορεί, άλλος την χαίρεται και άλλος είναι μόνος σε απελπισία ή σε άγρια χαρά για τη μοναξιά του. Ακούγονται και γράφονται πολλά για ευκαιρίες ενδοσκόπησης στη διάρκεια της καραντίνας, αλλά για τους περισσότερους το άγχος της επόμενης μέρας είναι ισχυρότερο.
Να αγαπώ περισσότερο τον εαυτό μου και να συγχωρώ ευκολότερα. https://t.co/nRBl24zjXi
— maRIna (@marina_trust) April 22, 2020