Σύμφωνα με τους ειδικούς, υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους έχουμε καλές πιθανότητες να μην φορέσουμε το ακάνθινο στεφάνι της Ιταλίας. Η έγκαιρη λήψη των μέτρων, αλλά και η υπευθυνότητα που επέδειξαν τα άτομα των ευπαθών ομάδων. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία υπάκουσαν στις συστάσεις και έμειναν σπίτι.
Το ίδιο κάνουν τώρα και οι περισσότεροι από τους συμπατριώτες μας. Μένουν στο σπίτι και περιορίζουν τις μετακινήσεις τους, σεβόμενοι ένα μέτρο που επιβλήθηκε όταν το σταθερό και αναπόφευκτο ποσοστό ηλιθιότητας, ανά κοινωνία, απείλησε τη δημόσια υγεία.
Στις πρώτες ημέρες της νέας εποχής σημειώθηκε συνωστισμός στα σούπερ μάρκετ. Αλήθεια είναι. Δεν είδαμε, όμως, σκηνές αντίστοιχες αυτών που εκτυλίχθηκαν στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Ο Ελληνας, αυτός που φέρει το κατοχικό σύνδρομο στη συλλογική του μνήμη, ο παραδοσιακά επιπόλαιος, βιαστικός παρτάκιας, δεν κύλησε στο επίπεδο εκείνων που πέρασαν Διαφωτισμό. Στριμώχθηκε μια-δυο μέρες, αλλά μετά σχημάτισε πολιτισμένες ουρές.
Η επιδημία προκάλεσε ένα πρωτόγνωρο οικονομικό σοκ με ανυπολόγιστες, αδιανόητες επιπτώσεις. Εκλεισαν επιχειρήσεις, χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους. Το κράτος έλαβε μέτρα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του, όμως, ας είμαστε ρεαλιστές, για τους περισσότερους, η έκτακτη ενίσχυση μετά βίας αντιστοιχεί στην κάλυψη βασικών αναγκών. Ωστόσο από κάτω δεν ακούς εκείνη τη βουή της οργής που σηκωνόταν από τους δρόμους στην αρχή της οικονομικής κρίσης. Δεν εισπράττεις, φυσικά, στωικότητα, αλλά αντιλαμβάνεσαι ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας το αντιμετωπίζει με έναν παθητικό κυνισμό.
Πού αποδίδονται όλα αυτά; Στα αντισώματα με τα οποία μπολιαστήκαμε τα δέκα χρόνια της κρίσης. Το 2010 δεν μπορούσες να αποδεχθείς αυτό που σου έλεγαν. Δεν χωρούσαν στη λογική και στην πολιτική παιδεία σου. Δέκα χρόνια μετά, γνωρίζεις ότι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα, είναι να τη δεχθείς. Oταν έχεις ξυπνήσει ένα πρωί και στήνεσαι σε μία ατελείωτη ουρά στο ΑΤΜ, ξέρεις περίπου και πώς να διαχειριστείς ψυχολογικά την ουρά στο σούπερ μάρκετ. Oταν έχεις πάρει αμέτρητες καταφατικές απαντήσεις στο «υπάρχουν και χειρότερα;», είσαι, αλήθεια, προετοιμασμένος για τα χειρότερα. Oταν επί δέκα χρόνια έβλεπες να συμβαίνουν απίστευτα πράγματα, δεν υφίστασαι δυσθεώρητο σοκ βλέποντας σενάρια επιστημονικής φαντασίας να δημοσιεύονται σε ΦΕΚ -το πολύ να πεις ότι τώρα τα έχεις δει όλα. Και όταν επί δέκα χρόνια πάλευες να επιβιώσεις, τώρα ανακαλύπτεις ότι έχεις οξύνει το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Γνωρίζεις ότι όλα περνάνε. Πάντα περνάνε. Ενίοτε και από πάνω σου.
