Σε μερικές μέρες ελάχιστοι θα συζητούν την τραγωδία. Δεν πρόκειται βέβαια να ξεχαστεί, αλλά θα τοποθετηθεί σε ένα από τα κάτω ράφια της συλλογικής μνήμης. Γιατί σύντομα θα ακολουθήσει και άλλο ναυάγιο. Και παιδιά, που σήμερα τρέχουν ξυπόλητα κάπου στην Αφρική, θα βρουν το θάνατο στα νερά της Μεσογείου. Και, ποιος ξέρει, τα κορμιά τους μπορεί να εντοπιστούν από επιβάτες κρουαζιερόπλοιου.
Ναι, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Αλλωστε το ερώτημα είναι αν μπορεί, σε ρεαλιστική βάση, να αλλάξει κάτι. Γιατί αν υπάρχουν μόνο δύο λύσεις, κλειστά ή ανοιχτά σύνορα, όλοι γνωρίζουμε ποια θα συνεχίσει να κυριαρχεί. Εχουμε, άλλωστε, δύο πλευρές που, εκ των συνθηκών, έρχονται απέναντι. Από τη μία οι απόκληροι αυτού του κόσμου, αγωνίζονται για τη ζωή τους. Και από την άλλη οι προνομιούχοι, ανησυχούν για τον τρόπο ζωής τους.
To να συζητάμε για ανοιχτά σύνορα δεν έχει κανένα νόημα. Δεν μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο για λόγους που όλοι αντιλαμβανόμαστε, ασχέτως αν συμφωνούμε ή όχι. Και όχι, δεν είναι οι κυβερνήσεις της Ευρώπης που υψώνουν τους φράχτες. Είναι οι κοινωνίες, οι λαοί της Ευρώπης. Και οι κυβερνήσεις πράττουν αυτό που, ενστικτωδώς θα έκανε κάθε οργανισμός όταν αισθάνεται ότι απειλείται. Ούτως ή άλλως, αν κοιτάξεις βαθιά στο μέλλον θα δεις ότι η αύξηση των μεταναστευτικών ροών θα επιδράσει καθοριστικά στην ευρωπαϊκή ταυτότητα. Απλώς οι ευρωπαϊκές κοινωνίες προσπαθούν να το καθυστερήσουν όσο είναι δυνατό.
Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να έρθουν στην Ευρώπη. Το ζητούμενο είναι να πάει η Ευρώπη σε αυτούς, παρεμβαίνοντας πιο αποφασιστικά στις εστίες της κρίσης, εν ανάγκη αποκτώντας πιο ενεργό πολιτικό ρόλο. Η ανθρωπιστικά ορθή συζήτηση θα περιελάμβανε πιο φιλόδοξα σχέδια οικονομικής ανάπτυξης κ.λ.π. Ναι, αλλά υπάρχουν και πιο άμεσα μέτρα. Οι μισές (και βάλε) κυβερνήσεις εκεί κάτω είναι είτε ελεγχόμενες, είτε επιρρεπείς στη διαφθορά. Δεν μπορούν, άραγε, οι ευρωπαϊκές μυστικές υπηρεσίες να ελέγξουν και να σταματήσουν τους διακινητές πριν καν φορτώσουν τους ανθρώπους στα αμπάρια; Αλλά και αυτό ημίμετρο είναι. Αν δεν υπάρξει μια παγκόσμια συμφωνία για το Μεταναστευτικό, με αποφασιστικές παρεμβάσεις στις εστίες του προβλήματος, τίποτα δεν θα αλλάξει. Και σε αυτή τη συμφωνία, πράγματι, θα μπορούσαν να συζητηθούν μέτρα ελεγχόμενης και επιλεκτικής μετανάστευσης.
Η άλλη λύση βέβαια είναι τα ανοιχτά σύνορα για τα οποία κανένας, φυσικά, δεν μιλάει ευθέως, πλην όμως προς τα εκεί δείχνουν οι αφορισμοί κατά της Ευρώπης. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι μία ευρωπαϊκή χώρα δηλώνει ότι δέχεται στα προξενεία της αιτήσεις για τη χορήγηση βίζας. Από το να πνίγονται, ας έρθουν να δουλέψουν στις ευρωπαϊκές φάμπρικες. Για πόσο καιρό, νομίζετε, θα έστεκε όρθια η κυβέρνηση που θα το έκανε αυτό; Ανοιχτά σύνορα δεν πρόκειται να υπάρξουν, δεν γίνεται. Δεν το θέλουν οι λαοί της Ευρώπης. Και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας το εξήγησε απλά και κατανοητά στα παιδιά του ΣΥΡΙΖΑ που την κατηγόρησαν για τον φράχτη στον Εβρο. «Ο φράχτης προστατεύει την πατρίδα μου». Διότι αν ρωτήσεις αυτούς τους νεολαίους τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε ο φράχτης, δεν θα ξέρουν να σου απαντήσουν. Το πολύ να σου πουν ότι θα έπρεπε να υποχρεώσουμε την Ευρώπη να υποδεχθεί όλους όσους ήθελαν να περάσουν. Εντάξει. Θα μπει κάποιος κόφτης; Θα περνάει όποιος θέλει ή κάποια στιγμή θα τεθεί ένα όριο; Διότι αφού περάσουν τα πρώτα εκατομμύρια, ακόμα και οι ίδιοι, οι πρώην απόκληροι, θα ζητήσουν να κλείσουν οι πόρτες. Και μάλιστα θα φτιάξουν φράχτη με τα ίδια τους τα χέρια.
