Ο Σωκράτης, με το κώνειο στον ουρανίσκο, επιδεικνύεται εις την αιωνιότητα ως ο άνδρας που έθεσε τους νόμους της Πολιτείας υπεράνω της ίδιας του της ζωής. Δεν είμαι σίγουρος ότι πρόκειται για ένα καλό παράδειγμα προς τα παιδιά. Διότι ο άνδρας ο αγαθός οφείλει να διεκδικεί, και να εξεγείρεται για την αποκατάσταση του δικαίου. Ενίοτε υποχρεούται να επιδεικνύει και ανυπακοή. Τις τελευταίες ημέρες έχει ανοίξει η συζήτηση για την προβολή του «Δεν πληρώνω» στην κοινωνία.
Διαπρεπείς αρθρογράφοι σπεύδουν να υποδείξουν τις τρύπες στην επιχειρηματολογία του «κινήματος» και τις συνέπειες στη λειτουργία της κοινωνίας. Ομως ξεχνούν ότι η Αρχή προτού επιβάλλει υπακοή και πειθαρχία πρέπει να εμπνεύσει σεβασμό. Και αυτό σήμερα δεν συμβαίνει στην πατρίδα μας. Ωστόσο σε γενικές γραμμές δεν είναι απαραίτητο να διαφωνείς με όλες τις θέσεις τους. Αλλωστε αυτή η διάθεση ανυπακοής έχει και κωμικές διαστάσεις.
Αρνείσαι να πληρώσεις τα διόδια, δέχεσαι, όμως, να πληρώσεις βενζίνη ταϊζοντας τον αδηφάγο φορολογικό μηχανισμό και τις πολυεθνικές του πετρελαίου που σπέρνουν πολέμους και θερίζουν κέρδη. Θα μου πεις ότι δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Είσαι σίγουρος; Αποφασίζεις να μην πληρώσεις τις αυξήσεις στις δημόσιες συγκοινωνίες. Σεβαστό. Οταν καταρρεύσουν μπορείς να φωνάζεις ότι δεν τα έφαγες μαζί με τον Πάγκαλο. Αλλά θα πηγαίνεις με τα πόδια.
Το κίνημα του «Δεν πληρώνω» έχει την ίδια παθογένεια με την κατάληψη της Νομικής από τους μετανάστες: επιλέγει εκ του ασφαλούς, υπονομεύει τους στόχους του και προσθέτει μάρκες σε όσους ποντάρουν κατά της ανυπακοής. Διότι η ανυπακοή δεν είναι πάντα η έννοια που ευκόλως απαξιώνεται και διασύρεται από τους σχολιαστές του Δελτίου. Η ανυπακοή είναι καταλύτης κοινωνικών αλλαγών. Για την ακρίβεια δεν γνωρίζω κοινωνική αλλαγή που να μη ξεκίνησε από μία πράξη ανυπακοής. Ομως δεν μπορώ να φανταστώ πως η ανυπακοή ως πολιτική πράξη ενσωματώνεται σε μία δωρεάν διαδρομή με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Είναι σαν να κάνεις πόλεμο με περίστροφο. Ο Σωκράτης, που λατρεύουμε, θα πλήρωνε το εισιτήριο του ή θα πήγαινε με τα πόδια. Και ο φωτοδότης του κινήματος, ο Μαρξ, θα σου έλεγε ότι είναι άσκοπο να απαιτείς φθηνό εισιτήριο όταν δεν διεκδικείς το δίκτυο των συγκοινωνιών.
Σχόλιο επί των σχολίων.
Αυτό που υπαινίσσονται ορισμένα σχόλια το έλαβα και σε email. Είμαι άνθρωπος της διαπλοκής. Του απάντησα ότι τυγχάνω και προσφάτως απολυμένος από σταθμό που, αν μη τι άλλο, θα μπορούσε να διατηρεί μία ζωτική σχέση με τα συμφέροντα. Μου ανταπάντησε ότι έτσι δουλεύουν οι πολιορκητικοί κριοί και, τέλος πάντων, «μου τα χώνει ο Θεοδωράκης που τα παίρνει από τους ιδιοκτήτες του Mega για να λειτουργεί ένα site που υπερασπίζεται τα συμφέροντά τους.» Μετά του έδειξα τη ψηφοφορία που «τρέχει» στο άρθρο. Είναι «πειραγμένη» τι πιο απλό;
Είχα τη χαρά να δω πολλά σχόλια σε ένα άρθρο μου. Αρκετά από αυτά είναι επικριτικά, εντάσσουν το άρθρο σε μία συντεταγμένη προσπάθεια φιλοκυβερνητικής προπαγάνδας με επιχειρηματολογία που εξυπηρετεί συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα. Νομίζω ότι ορισμένοι από αυτούς δεν διάβαζαν προσεκτικά το άρθρο ή δεν το διάβασαν ολόκληρο. Πιθανότατα οι ίδιοι θα έλεγαν ότι όσοι έκαναν κριτική στην απόφαση για κατάληψη της Νομικής από τους μετανάστες, είναι και κατά των μεταναστών. Το άρθρο μου προσπαθεί να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια της ανυπακοής και τίποτα παραπάνω. Αν εσείς νομίζετε ότι η ανυπακοή εκφράζεται εκ του ασφαλούς στην άρνηση πληρωμής εισιτηρίων, έχει καλώς. Ομως, κατά τη γνώμη μου, είναι και λάθος. Υπάρχουν εξωφρενικές χρεώσεις που αποδεχόμαστε και δεν ανοίγει μύτη, πιθανότατα επειδή αν ανοίξει θα είναι η δική μας. Ας είναι. Το ανησυχητικό θα ήταν να συμφωνούμε όλοι με όλα. Αρκετοί από τους αναγνώστες μας πιστεύουν ότι οι δημοσιογράφοι είναι όλοι τους πουλημένοι και προσπαθούν, αγκαλιά με τους πολιτικούς, να χωνέψουν τη μάσα και να κρύψουν τα λάφυρα. Για μερικούς συμφωνώ και εγώ, αλλά δεν έχω αποδείξεις για να σηκώσω το δάχτυλο και να τους δείξω-ποτέ δεν έχεις αποδείξεις για αυτά τα πράγματα. Ομως αν δεχθώ τη γενικευμένη μομφή, τότε να δεχθείτε και εσείς το «μαζί τα φάγαμε».