Η στάση της φίλης μου ήταν σαν την εκλογική επιρροή της ΔΗΜΑΡ: εντελώς κάθετη. «Στις εννιά ακριβώς θα είσαι στο σπίτι μου. Θα είναι δύο υποψήφιοι. Και έχω την αίσθηση ότι θα περάσει και ο Γιώργος». Αν είχα σκούφια, ακόμα ψηλά θα ήταν. Ναι, όσοι και αν είναι οι υποψήφιοι, ο Γιώργος είναι ένας.
Στις 20.59 έσβησα τον κινητήρα του αυτοκινήτου μου έξω από την κατοικία της καλής φίλης. Βρισκόμαστε στα ορεινά της Νέας Ερυθραίας, μεταξύ Πολιτείας και Εκάλης. Αν μη τι άλλο, για να κάνεις ανατροπές πρέπει να βγεις στο βουνό. Η θέα προς τη φωτισμένη πρωτεύουσα είναι, τουλάχιστον, γοητευτική. Λες και η φίλη, μαζί με το τραπέζι, έστρωσε και τον νυχτερινό ουρανό κάτω από τη βεράντα της. Και εγώ, σπρώχνω την πόρτα και μπαίνω σε μία συγκέντρωση ακραιφνών «Παπανδρεϊκών», είδος που υφίσταται στην εγχώρια πολιτική πανίδα εδώ και εβδομήντα χρόνια.
Η πόρτα έκλεισε πίσω μου και αισθάνθηκα ότι μπήκα σε μία αντίφαση. Μα πείτε μου και εσείς, πώς φαντάζεστε τον μέσο «παπανδρεϊκό»; Στο δικό μου σκίτσο είναι στις παρυφές ή και στα χωράφια της τρίτης ηλικίας. Σχετικά ευτραφής. Φοράει πουκάμισο, γενναιόδωρα ανοιχτό που αποκαλύπτει τμήμα δασύτριχου στήθους, εντός του οποίου πάλλεται καρδιά με «παπανδρεϊκή ανθρωπιά». Τι λάθος έκανα! Η πλάνη των στερεοτύπων… Ευτυχώς που φόρεσα σακάκι. Μπροστά μου είναι καμιά σαρανταριά άνθρωποι καλοβαλμένοι, κομψά ντυμένοι, προερχόμενοι από ολόκληρο το ηλικιακό φάσμα των ενεργών πολιτών. Εντάξει, δεν είχαμε και ανήλικα ανάμεσα μας. Ο νεαρότερος πρέπει να γεννήθηκε όταν ο ΓΑΠ υπηρετούσε στους καταδρομείς και ο μεγαλύτερος όταν ο παππούς του άνοιγε τη Μακρόνησο. Συζητώντας δε μαζί τους, διαπίστωσα το εξής: λίγο ως πολύ ακούς τα ίδια που λέγονται και σε μαζώξεις που κάνει Το Ποτάμι. Σκέφτηκα ότι αν αντικαθιστούσαμε τα μπριος με σταμναγκάθι και ένας έβαζε το, απαραίτητο, σκισμένο τζιν, δεν θα περιμέναμε τον ΓΑΠ, αλλά τον Σταύρο. Το κρασί, υποθέτω, θα παρέμενε ίδιο: Κτήμα Σπυροπούλου.
Χμ, δεν είναι ακριβώς έτσι. Μπορεί οι άνθρωποι που συνάντησα εκεί να ανήκουν σε αυτό που ονομάζω «μεταρρυθμιστική κεντροαριστερά», όμως ο πολιτικός τους προβληματισμός γίνεται διακριτός λόγω ΓΑΠ. Κάπως έτσι, το κοινό του ΚΙΔΗΣΟ δεν συζητά, ας πούμε, για τις αποκρατικοποιήσεις. Έχει, φυσικά, άποψη, αλλά προτιμά να συζητήσει για τον Παπανδρέου. Αν δεν υπήρχε ο ΓΑΠ, κάποιοι από αυτούς θα ήταν στη Ν.Δ, άλλοι στο ΠΑΣΟΚ και στο Ποτάμι. Είναι ο Παπανδρέου που τους φέρνει κοντά, όχι η κοινή πολιτική αντίληψη, η οποία βέβαια υφίσταται. Εμένα με έφερε κοντά τους και το τραπέζι. Εκτός από τα μπριος, απολαμβάνουμε σουβλάκια (καλαμάκια, για να συνεννοηθούμε όλοι) και κάτι άλλο απροσδιόριστο για τον απαίδευτο ουρανίσκο μου. Ντράπηκα να ρωτήσω. Μία τράπουλα και μία βασιλόπιτα να βγάζαμε επάνω στο τραπέζι και ξανακάναμε ρεβεγιόν.
«Είμαστε σοσιαλδημοκράτες» μου λέει ένας κύριος. Του είπα ότι η σοσιαλδημοκρατία είναι σαν τον έρωτα, ο καθένας την αντιλαμβάνεται με τον δικό του τρόπο. Μετά από αυτό σκέφτηκα ότι θα ήταν σοφό να αφήσω το ποτήρι στο τραπέζι. Άλλωστε δεν θα είχα την ευκαιρία να το υψώσω προς τιμή του προέδρου. Η φωνή της οικοδέσποινας σκόρπισε το κακό νέο στο όμορφο σαλόνι. «Θα ήθελε να έρθει να σας χαιρετήσει όλους έναν προς έναν. Όμως επιστρέφει από τη Χαλκίδα και πρέπει να πάει στην εκπομπή του Χατζηνικολάου…». Αλλά να, μπροστά στο τζάκι, έχουμε δύο υποψηφίους της Β’ Αθηνών. Τον Θάνο Μωραϊτη και τον Θανάση Σπονδυλίδη. Για να εξηγούμαι, δεν τους γνωρίζω προσωπικά. Μου είναι συμπαθείς, αισθάνομαι ότι μπορώ να τα πω μαζί τους χωρίς να ακούσω τα κλισέ και τις μπαρούφες του πολιτικού λόγου. Κοινώς, καλές περιπτώσεις, όπως και του Γιώργου Πεταλωτή (Επικρατείας) που ήρθε λίγο αργότερα στη συντροφιά. Όλοι τους έχουν ένα κοινό πρόβλημα: ο πολιτικός τους λόγος έχει μέσα αρκετό Παπανδρέου, μαζί, βέβαια, με καινοτόμες προτάσεις. . Ξέρω, δεν υπάρχει χρόνος για κάτι επιπλέον. Όμως η πολιτική διαμορφώνει το μέλλον, δεν διευθετεί το παρελθόν.
Αν, έμαθα, λοιπόν κάτι στη σύναξη των «παπανδρεϊκών» είναι ότι το πολιτικό ακροατήριο του ΓΑΠ δεν βρίσκεται μόνο στον πυρήνα των παραδοσιακών γραφικών πασόκων -αυτοί είναι για να φωνάζουν στις συγκεντρώσεις. Αισθάνομαι, όμως, ότι είναι περιορισμένο καθώς απαιτεί ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Μεταρρυθμιστικό προσανατολισμό, συμπάθεια προς το πρόσωπο και επιεική ανάγνωση της ιστορίας. Ίσως και να αναγνωρίζεις με την πρώτη μπουκιά τι είναι αυτό δίπλα στα μπριος.
