«Σφαγιάζονται μωρά στην Παλαιστίνη και μας ενοχλεί η κατάληψη στη Νομική» είπε η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Προφανώς της διαφεύγει η πιθανότατα να μας ενοχλούν και τα δύο. Διότι, στην πραγματικότητα, δεν υφίσταται καμία σύνδεση ανάμεσα στα δύο γεγονότα. Αν τώρα ο Νετανιάχου συγκάλεσε έκτακτο πολεμικό συμβούλιο προκειμένου να συζητηθεί η κατάληψη της Νομικής, τότε εντάξει, να πάρουμε από μία εξάδα μπύρες και να μπούμε όλοι μέσα. Ομως φοβούμαι ότι ο Νετανιάχου δεν έδωσε σημασία. Και δυστυχώς, τα νέα δεν έφτασαν στην αγωνιζόμενη Χαμάς. Αλλά ακόμα και αν κάτι άκουσαν, μάλλον δεν γέμισαν οι δεξαμενές του θάρρους. Εκτός και αν οι φωτογραφίες, από τις καταστροφές σε πανεπιστημιακές υποδομές στέλνουν μήνυμα αντίστασης και συμπαράστασης. Δύσκολο.
Η Νομική Σχολή Αθηνων κατελήφθη από 28 άτομα νεαρής ηλικίας και πολυεθνικής προέλευσης. Ανάμεσα τους ήταν ένας Ισπανός, τρεις Γαλλίδες, δύο Γερμανίδες, δύο Ιταλίδες και μία Αγγλίδα. Θα μπορούσε να είναι και παρέα σε κάμπινγκ στην Ικαρία ή στη Σαμοθράκη. Εδώ που τα λέμε, δεν αποκλείεται να σχηματιστεί αυτή η όμορφη συντροφιά. Ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα με το νόμο. Το ερώτημα είναι πώς βρέθηκαν όλοι αυτοί στη Νομική. Μην ήταν από Erasmus; Δεν φαίνεται και τόσο πιθανό. Προφανώς τα παιδιά είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα Επαναστατικού Τουρισμού που επιδοτείται από αντιεξουσιαστικές φαντασιώσεις και αρκετό ελεύθερο χρόνο. Είναι άλλωστε γνωστό ότι η πατρίδα μας αποτελεί δημοφιλή προορισμό για επαναστατικούς νομάδες που είναι κάτι αντίστοιχο των ψηφιακών. Πολύ συχνά, μετά από επεισόδια στα Εξάρχεια, στην κλούβα που κάνει το tour από τη ΓΑΔΑ ως τον Κορυδαλλό, βρίσκονται νέοι άνθρωποι από άλλες χώρες, οι οποίοι σπεύδουν να πάρουν μια τζούρα επανάστασης στην πατρίδα μας. Ενίοτε συναντάμε και παλικάρια από τη Λατινική Αμερική που φτάνουν μέχρι εδώ, δηλαδή στη μοναδική χώρα του κόσμου όπου μπορείς με άνεση και ευκολία να καταλάβεις μία πανεπιστημιακή σχολή. Διότι αυτά που συμβαίνουν στα ελληνικά πανεπιστήμια δεν συμβαίνουν δυτικότερα του 25ου μεσημβρινού που διασχίζει την πατρίδα μας. Δεν συμβαίνουν ούτε ανατολικότερα. Μόνο εδώ.
Εδώ θα εμφανιστεί, εν είδει ένστασης, μία υψωμένη γροθιά και θα τεθεί, ως επιχείρημα, η κινητοποίηση σε πανεπιστήμια του εξωτερικού και ειδικά στις ΗΠΑ. Συγγνώμη, αλλά δεν μιλάμε ακριβώς για το ίδιο πράγμα. Πρώτον, άλλο αντίκτυπο έχει μία διαμαρτυρία στο Κολούμπια (ή Κολάμπια, όπως λέει ο Πρωθυπουργός) και άλλο μία κατάληψη στη Νομική Αθηνών. Με το Κολούμπια ασχολείται όλος ο κόσμος. Με τη Νομική Αθηνών ο τοπικός μικρόκοσμος. Και δεύτερον, υπάρχει μία βασική «επιχειρησιακή» διαφορά. Στα αμερικανικά πανεπιστήμια έστησαν τα αντίσκηνα και ουσιαστικά έκαναν καθιστική διαμαρτυρία. Στα μέρη μας αν η διαμαρτυρία δεν εκφραστεί με βανδαλισμούς εις βάρος των υποδομών, λογίζεται περίπου σαν αναψυκτικό που έμεινε στο ψυγείο και ξεθύμανε το ανθρακικό. Θα μπορούσαν και εδώ να στήσουν τις σκηνές τους στη Σόλωνος; Ναι, μόνο που 28 άτομα σε αντίσκηνα συνθέτουν μία γραφική εικόνα. Ο ίδιος αριθμός μέσα στη Σχολή, κάτω από ένα τεράστιο πανό, εμφανίζεται ως φοιτητική κινητοποίηση που συνεγείρει τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Επίσης η κατάληψη μίας Σχολής προσφέρει και τις απαραίτητες ξενοδοχειακές προδιαγραφές που διευκολύνουν την άσκηση επαναστατικής δράσης. Είναι άλλο να κοιμάσαι πάνω σε γραφείο, να έχεις την τουαλέτα σου, τους υπολογιστές και άλλο να ξαπλώνεις στο πεζοδρόμιο ή στο γκαζόν. Και στην τελική, αν καταλάβεις τη Νομική είναι αμφίβολο αν θα χάσει τον ύπνο του ο Νετανιάχου. Το βέβαιο είναι ότι θα τον χάσουν όσοι περιμένουν την εξεταστική περίοδο. Και εδώ βρίσκεται το άλλο παράδοξο.
Αφήστε στην άκρη τους αλλοδαπούς που συμμετέχουν στις επαναστατικές ασκήσεις. Εστιάστε στους συμπατριώτες μας. Και ας δεχθούμε, προς διευκόλυνση της συζήτησης, ότι πρόκειται αποκλειστικά για φοιτητές, ενεργούς στη σφαίρα των κινημάτων. Μια χαρά. Ολοι αυτοί συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις και καταλήψεις κατά της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων. Αγωνιούν για το μέλλον του δημοσίου πανεπιστημίου. Θέλουν να το προστατεύσουν από την υπονόμευση και τη συνειδητή υποβάθμιση προς όφελος των ιδιωτικών συμφερόντων. Καλώς. Αυτό που δεν μας εξηγούν είναι πώς προστατεύεις το δημόσιο πανεπιστήμιο όταν καταστρέφεις τις υποδομές του. Υποτίθεται το πονάς, κλείνει το λαρύγγι σου από τις φωνές και τα μάτια δακρύζουν από τα χημικά της Αστυνομίας. Αλλά τα κάνεις όλα λαμπόγυαλο. Καταστρέφεις, δηλαδή, με πλήρη γνώση, διάθεση και μανία, την περιουσία του δημοσίου πανεπιστημίου για το οποίο, υποτίθεται, αγωνίζεσαι. Είναι παράλογο. Αλλά σε αυτήν την υπόθεση τις περισσότερες φορές η λογική στέκεται στην άκρη και παρακολουθεί σιωπηρή.
Σήμερα αρκετοί επικαλούνται την ταινία «Φράουλες και Αίμα» που αναφέρεται στη μεγάλη κινητοποίηση στο Κολούμπια, το 1968. Οι φοιτητές κατέλαβαν πανεπιστημιακά κτίρια διαμαρτυρόμενοι για τον πόλεμο στο Βιετνάμ, την υποστήριξη των πρυτανικών αρχών στα προγράμματα στρατολόγησης και το συντηρητικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Προκλήθηκαν ζημιές; Ναι, ύψους 300.000 δολαρίων (τιμές 1968) που θεωρήθηκαν μέτριας έκτασης όταν μάλιστα η κατάληψη διήρκησε δύο μήνες. Αλλωστε οι φοιτητές (ήταν περίπου 2.500) δεν ταμπουρώθηκαν, απλώς, μέσα στο πανεπιστήμιο. Οργάνωσαν και εκπαιδευτικά προγράμματα κατά τον δικό τους, εναλλακτικό, τρόπο. Και τραγούδησαν αρκετά, στο πνεύμα της εποχής. Στην ταινία βλέπουμε την Αστυνομία να εισβάλλει ενώ τα παιδιά τραγουδούν το «Give peace a chance». Στην κινητοποίηση του 2024 στήθηκαν πενήντα σκηνές. Δεν ήταν ακριβώς το ίδιο πράγμα. Και δεν θα μπορούσε να είναι, έχουν περάσει τόσα χρόνια.
Θα μπορούσε, άραγε, ένα διεθνές φοιτητικό κίνημα να υποχρεώσει τον Νετανιάχου σε βήματα οπισθοχώρησης; Ενδεχομένως ναι. Μία παγκόσμια κινητοποίηση υπέρ των Παλαιστινίων θα ασκούσε πίεση στις κυβερνήσεις που με τη σειρά τους θα τη μετέφεραν στο Νετανιάχου. Προς το παρόν δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο. Και αν είναι να ανάψει μια σπίθα, σίγουρα δεν θα προέλθει από τον αναπτήρα της κοπελιάς από την Αγγλία που, ενδεχομένως, αισθάνθηκε ως σύγχρονη εκδοχή του Μπάιρον και ήρθε να κάνει την επανάσταση της στην Ελλάδα.