Λένε πως όταν γίνεσαι γονιός, μέσα σου ανθίζει, έστω για λίγο, μία ψευδαίσθηση αθανασίας. Προσωπικά μπορώ να το επιβεβαιώσω, δεν είναι παράλογο. Κληροδότησες τα γονίδια σου, βρήκες μία κιβωτό, εξασφάλισες τη συνέχεια σου στον κόσμο. Θα υπάρχεις, εν τη ανυπαρξία σου, μέσα σε κάποιον άλλο.
Οταν τα φέρνει η περίσταση, αναρωτιέμαι πώς αισθάνονται οι άνθρωποι που έγιναν, εν ζωή, δωρητές μυελού των οστών. Αφήνω στην άκρη εκείνους που δώρισαν νεφρό ή κομμάτι από το ήπαρ τους σε έναν δικό τους άνθρωπο. Αυτοί δίνουν κάτι και αισθάνονται ότι τους επιστρέφεται με άλλο τρόπο. Και ίσως είναι οι πλέον κατάλληλοι για να συζητήσεις μαζί τους περί αγάπης. Γιατί, πράγματι, αγάπησαν κυριολεκτικά με όλη τους την ύπαρξη.
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι είσαι δωρητής μυελού των οστών. Και κάποια στιγμή ένα τηλεφώνημα σε πληροφορεί ότι είσαι συμβατός με υποψήφιο λήπτη. Στατιστικά, πλήρη συμβατότητα μπορείς να έχεις με ελάχιστους ανθρώπους στον κόσμο. Και αν θέλετε και αριθμούς, η πιθανότητα για να βρει ένας ασθενής με λευχαιμία συμβατό δότη, κυμαίνεται από μία στις διακόσιες χιλιάδες, ως μία στο εκατομμύριο. Η Δέσποινα Βουχούρη από τη Χίο, ασθενής με λευχαιμία, πρέπει να πάρει λαχείο. Οταν αναζητήθηκε συμβατός δότης μυελού των οστών, εντοπίστηκαν δύο υποψήφιοι. Ο ένας εξ αυτών αρνήθηκε να προχωρήσει στη δωρεά. Δεν γνωρίζουμε τους λόγους, αλλά είναι από τα πράγματα που συμβαίνουν. Οταν πλησιάζει η στιγμή της μεταμόσχευσης κάποιοι δότες φοβούνται. Η δειλία τους νικάει τη ντροπή. Στο μεταξύ όμως, αυτός που αναμένει το μόσχευμα προετοιμάζεται με ειδική αγωγή για εβδομάδες. Τώρα φανταστείτε τι συμβαίνει όταν του ανακοινώνουν ότι ο δότης δεν εμφανίστηκε στο νοσοκομείο. «Πέρασα αυτήν την αγωνία όταν ο γιος μου περίμενε να δεχθεί το μόσχευμα» αφηγείται μία μητέρα. «Τι θα συνέβαινε αν ο δότης έκανε πίσω; Από το νοσοκομείο με καθησύχαζαν, λέγοντας μου ότι δεν πρέπει να ανησυχώ καθώς επρόκειτο για Γερμανό. Αν ο δότης είναι Γερμανός, δεν υπάρχει περίπτωση να μην προχωρήσει η μεταμόσχευση, όπως και τελικά έγινε».
Η Δέσποινα Βουχούρη πήρε ζωή από τον Σάκη Βαλαβάνη, έναν προπονητή χάντμπολ από τη Δράμα. Και 26 μήνες μετά τη μεταμόσχευση, οι δυο τους συναντήθηκαν. Ο γιος της λήπτριας βρήκε τον δότη. Και έστησε την έκπληξη στο εσωτερικό μίας γιορτής, ανάμεσα σε συγγενείς και φίλους. Ε, τα υπόλοιπα είναι πιο εύκολο να τα φανταστείτε, παρά να τα περιγράψω. Σχηματίζονται, άλλωστε, στο πρόσωπο της Δέσποινας Βουχούρη που βλέπετε στη φωτογραφία. Αν αναζητήσετε το σχετικό βίντεο θα το βρείτε εύκολα στο δίκτυο. Ωστόσο πέρα από το βούρκωμα που φέρνει η παρακολούθηση των στιγμών, ήθελα πολύ να μάθω τι συνέβαινε στη ψυχή του Σάκη Βαλαβάνη. Η συγκίνηση δεν του επέτρεψε να πει πολλά. Απλώς έβαλε τη μέρα της δωρεάς δίπλα σε εκείνες που γεννήθηκαν τα παιδιά του. Αν τα παιδιά, λοιπόν, σου χαρίζουν την ψευδαίσθηση της αθανασίας, η δωρεά μυελού των οστών σε μπολιάζει με κάτι το θεϊκό. Οσο ταπεινός και αν είσαι, όσο και αν η διάθεση ανιδιοτελούς προσφοράς καθοδηγεί τα βήματα σου, όταν σώζεις μία ζωή με ένα κομμάτι από το σώμα σου, η ύπαρξη σου αποκτά ένα καινούργιο, εντελώς διαφορετικό, νόημα. Και λυγίζεις από συγκίνηση, μουσκεύεις ολόκληρος από τα δάκρυά σου, γιατί αναγνωρίζεις ότι αυτό που έκανες δεν αντιστοιχεί, απλώς, σε ανθρωπιά, αλλά σε κάτι μεγαλύτερο. Το 2023 στην Ελλάδα πετύχαμε ρεκόρ μεταμοσχεύσεων από 87 δότες, σε 200 ασθενείς. Δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς ήταν δωρητές οργάνων εν ζωή, αλλά οι περισσότερες, ίσως και όλες, οι δωρεές έγιναν από τις οικογένειες τους. Στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (eom.gr) θα βρείτε αναλυτικές πληροφορίες για το τι σημαίνει και πώς λειτουργεί η δωρεά οργάνων. Γιατί, ξέρετε, η δωρεά οργάνων είναι και μια παρηγοριά στην αγωνία του θανάτου. Αφήστε τα περί προσφοράς στην άκρη. Δείτε το εγωιστικά. Γίνεσαι δωρητής και λήπτης ταυτόχρονα. Ενα κομμάτι από σένα συνεχίζει να ζει, ποτισμένο με ξένο αίμα.
