Ο Ούγκο Τσάβες δεν αγαπούσε και πολύ τις δημοκρατικές ελευθερίες. Θα μου πείτε, η έννοια είναι εντελώς αφηρημένη, αλλάζει νόημα και περιεχόμενο ανάλογα με τη χώρα και τον ηγέτη. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς ως δημοκρατική ελευθερία, μπορεί στη σκέψη του Τσάβες να ήταν το παράθυρο από το οποίο έμπαζε η επανάσταση. Κοινώς και ο μακαρίτης έδειρε απεργούς και κυνήγησε συνδικαλιστές, αλλά το έκανε στο όνομα της επανάστασης. Έκλεισε μέσα ενημέρωσης και πήρε ο ίδιος εκπομπή. Για το λαϊκό συμφέρον, φυσικά. Άλλαξε νόμους και κατηγορήθηκε για εκλογική νοθεία. Σιγά! Και ο Φιντέλ, που δεν διατηρεί και την καλύτερη σχέση με τις εκλογές, για το δυνάμωμα της επανάστασης έριξε τις μπάρες. Η εξουσία έχει πάντα το χαρτί της καταστολής στο χέρι, απλώς διατηρεί και το δικαίωμα να του αλλάζει χρώμα. Και, μερικές φορές, η διαφορά του φασίστα από τον επαναστάτη δεν είναι τόσο ευδιάκριτη, ειδικά ως προς τις μεθόδους.
Όμως, αυτή είναι μία άδικη κρίση για τον Τσάβες. Αυτές οι προσωπικότητες πρέπει να κρίνονται με βάση το ιστορικό μέτρο και τις τοπικές συνθήκες. Στην Ευρώπη ο Τσάβες θα είχε καταλήξει στη φυλακή ή στο ψυχιατρείο. Στη Βενεζουέλα καταλήγει ταριχευμένος σε γυάλινο φέρετρο. Ένας λάτιν Λένιν. Επίσης, καλό είναι να κρίνονται και με βάση τις προθέσεις. Δεν μπορείς να στερήσεις από έναν φασίστα πραξικοπηματία του άλλοθι του πατριωτισμού, αλλά ο Αριστερός «κομαντάτε» έχει καλύτερες αναφορές στην ηθική, στη φιλοπατρία και στο συμφέρον των αδυνάτων. Ο φασίστας κινείται για να σώσει τη χώρα από την εξέγερση των αδυνάτων. Ο επαναστάτης, τους κρατάει καθηλωμένους, προσφέροντάς τους την εξέγερση που ψάχνουν.
Όπως κι αν έχει, ο Τσάβες αγαπούσε την πατρίδα του. Και ο Φιντέλ την αγαπάει. Επίσης και οι δύο έχουν ισχυρά λαϊκά ερείσματα αν και, συνήθως, αυτά τα καθεστώτα δεν σου επιτρέπουν να μετρήσεις τη δημοφιλία τους με διάφανο τρόπο. Αυτό που αδυνατώ να καταλάβω είναι τι στο διάολο συμβαίνει εδώ και ερωτευόμαστε τύπους με τους οποίους δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Πιθανότατα, το επιτρέπει η απόσταση και μία αφηρημένη εντύπωση που έχουμε στο μυαλό μας. Οι Έλληνες λατρεύουν τον Κάστρο, αλλά αγνοούν ότι το καθεστώς της Αβάνας είναι ολοκληρωτικό και ανελεύθερο. Λάτρεψαν τον Τσάβες, ξεχνώντας ότι – και αυτός – πραξικοπηματίας ήταν, ενώ ως πρόεδρος ανέστειλε στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα. Κοινώς, αγαπάμε κάτι που δεν θα ανεχόμασταν. Είναι η ρητορική που συνεπαίρνει, όχι οι συνθήκες. Αλλά γουστάρουμε συνθήματα, λάτιν νότες, “χάστα σιέμπρε, κομαντάτε” και “χέσε μέσα, Πολυχρόνη”.
