«Το ποσό είναι εξαψήφιο και ο αριθμός των απολύσεων διψήφιος» μου γράφει αναγνώστης τπου δηλώνει διευθυντής μεγάλης επιχείρησης. Επίσης μου εξηγεί πως το τέλος ακίνητης περιουσίας ουσιαστικά ματαιώνει την εκτέλεση ενός επενδυτικού σχεδίου που θα πατούσε στην καλή πορεία του τουρισμού και θα έδινε δουλειά σε είκοσι ανθρώπους. Αλλά αυτές είναι οι γνωστές πατημασιές, τα ίχνη που οδηγούν στο τέλμα της ύφεσης. Γύρω μας υπάρχουν πλέον λάκκοι ολόκληροι, τάφοι ανοιχτοί, γεμάτοι με ανθρώπους που γονατίζουν μπροστά στο τέρας. Και δεν έχουν πια ούτε Θεό να απευθυνθούν, τους χώρισε η διαφορετική φορολογική μεταχείριση.
Ζούμε ημέρες όπου ο καθένας μπορεί να πάρει την προσωπική του ιστορία και να ανεβάσει τραγωδία. Μόνο που πάντα θα υπάρχει κάποιος άλλος για να πει κάτι με περισσότερα δάκρυα. Και δεν παρακολουθούμε τον αργό θάνατο της μεσαίας τάξης, φοβούμαι πως βιώνουμε τη βίαιη εξαθλίωση της. Λες και ένα χέρι την έπιασε από τα μαλλιά και της χτυπάει το κεφάλι στον τοίχο. Δεν είναι υπερβολή, είναι καθημερινότητα. Υπάρχουν άνθρωποι που, πολύ απλά, αυτό το φθινόπωρο δεν θα τα καταφέρουν. Θα σκίσουν χαρτιά, θα τα ρίξουν πάνω από το κεφάλι τους σαν βροχή και θα βγάλουν μία φωνή που δεν γνώριζαν ότι την είχαν. Εκκαθαριστικό, τέλος ακίνητης περιουσίας, έξοδα παιδιού. Δεν βγαίνει. Απλώς, δεν βγαίνει. Και είναι θέμα που δεν επιδέχεται συζήτηση επί του ιδεολογικού, δεν σηκώνει προβληματισμό για το μέλλον της χώρας και τη θέση της στην Ευρώπη. Ναι, πιστεύεις και εσύ ότι η χρεοκοπία ή η έξοδος από το ευρώ θα γυρίσουν τη χώρα στο τέλος του εμφυλίου. Εννοείται πως θα ήθελες να φυτέψεις Μέγαρα Μουσικής ακόμα και στην ύπαιθρο για να ανθίσουν ισχυρότεροι δεσμοί με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Φοβάσαι για τα παιδιά σου, κρυώνεις στη σκιά των Βαλκανίων. Αλλά δεν υπάρχει σάλιο ούτε για φτύσιμο. Πάει, τελείωσε. Δεν υπάρχουν λεφτά. Το λίπος κάηκε, ο λογαριασμός άδειασε, το στρώμα ξεφούσκωσε.
Αν η ΔΕΗ παραμείνει συνεπής στις προθέσεις της, οι νυχτερινές φωτογραφίες της Ελλάδας από τον διαστημικό σταθμό θα θυμίζουν σκηνή μετά την παράσταση, έτσι όπως οι προβολείς αποσύρονται σιγά-σιγά στο σκοτάδι. Γνωρίζω αρκετούς που δεν μπορούν να πληρώσουν. Και ξέρω μερικούς άλλους που μπορούν, αλλά δεν θέλουν. Υποθέτω ότι θα είναι χιλιάδες αυτοί που θα κινηθούν δικαστικά. Έχει ενδιαφέρον. Δεν είμαι νομικός, αλλά φαντάζομαι πως κάπου με κάποιον τρόπο θα υπάρχει ένα όριο και θα πέφτει ένας κόφτης. Διότι πίσω από όλα αυτά υπάρχει ένα θεμελιώδες ερώτημα: μέχρι ποιο σημείο δύναται το κράτος να σε φορολογήσει; Αν, ας πούμε, δεν επιτευχθούν οι εισπρακτικοί στόχοι, έχει η κυβέρνηση το δικαίωμα να επιβάλει νέο φόρο στα ακίνητα; Ασφαλώς και το ερώτημα δεν έχει ηθική διάσταση αφού και η άλλη πλευρά δεν έχει ενδοιασμούς. Αυτό που θα ήθελα να μάθω είναι αν το κράτος διατηρεί το δικαίωμα να φορολογήσει τόσο πολύ την ιδιοκτησία, κινητή και ακίνητη, ώστε τελικά να αποκτά και ένα σημαντικό μερίδιο κυριότητας.
Όμως για τους ελεύθερους χρεοκοπημένους όλα αυτά μικρή σημασία έχουν. Πρόκειται για μία κοινωνική ομάδα που μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Αποτελείται από ανθρώπους που χάνουν την αξιοπρέπεια τους, αλλά, κατά κάποιο τρόπο, κερδίζουν την ελευθερία τους. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν τίποτα άλλο να χάσουν. Επίσης δεν πιστεύουν πλέον σε κανένα πολιτικό ιδεολόγημα. Δεν βλέπουν οράματα, μόνο εφιάλτες. Αυτοί χθες ήταν αγανακτισμένοι. Αύριο θα είναι κάτι άλλο. Κάτι που δεν περιγράφεται γιατί είναι άναρθρο, πνίγεται σε λυγμούς και κραυγές.
