Όταν η ζωή κάνει χιούμορ, τις περισσότερες φορές είναι μαύρο. Aυτό είναι χαριτωμένο. Η Βουλή των Ελλήνων θα επικυρώσει τη συμφωνία για την επίλυση του Μακεδονικού τη μέρα που στα Σκόπια γιορτάζουν την 28η επέτειο από τη διακήρυξης της ανεξαρτησίας τους. Κατά μία εκδοχή, διπλωματικά τουλάχιστον, το πρόβλημα τελειώνει την ίδια μέρα που άνοιξε, με ένα ενδιάμεσο διάστημα 28 ετών.
Η επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών συμπίπτει και με τη συμπλήρωση έξι μηνών από την τραγωδία στο Μάτι. Πέρασε μισός χρόνος και είναι λες και έφυγε μια δεκαετία μαζί με εκατό ανθρώπους. Όσοι έλεγαν ότι η τραγωδία θα κοστίσει πολιτικά στην κυβέρνηση, σήμερα μπορεί να μη θυμούνται καν ποιος ήταν ο Τόσκας και τι ακριβώς έκανε ο Σκουρλέτης. Η Ρένα Δούρου εγκαινιάζει έργα. Και δεν έχει στηθεί ούτε ένα εδώλιο, έτσι για να μας θυμίζει ότι κάποιοι φέρουν ευθύνες για το δράμα. Άλλωστε δεν υπάρχουν ευθύνες, το διαβεβαιώνει και η κυβέρνηση. Ακόμα και το θέατρο πάνω από τους νεκρούς χωνεύτηκε στα σκληρά μας στομάχια. Όταν, λοιπόν, εκατό νεκροί απομακρύνονται βιαστικά από τη ματιά μας, μην έχετε καμία αμφιβολία και για το Μακεδονικό: θα σβήσει μόλις κλείσουν οι κάλπες. Μετά θα ξεχαστεί και αργότερα δεν θα έχει καμιά σημασία, η ζωή θα αποδείξει ότι πολεμούσαμε με τη σκιά ενός δράκου, φτιαγμένο από δάχτυλα πάνω σε τοίχο.
Από το βράδυ, λοιπόν, το θέμα παύει να υφίσταται. Δεν θα υπάρχουν πλέον «Σκόπια», ούτε «ΠΓΔΜ», μόνο Βόρεια Μακεδονία, αν και νομίζω ότι ακόμα και όσοι υπερψηφίσουν τη λύση, δε θα ξεπεράσουν εύκολα το ταμπού, θα αναφέρονται στη χώρα χρησιμοποιώντας την πρωτεύουσα της. Στη Βουλή οι τόνοι θα είναι υψηλοί. Έξω θα συγκεντρωθούν κάποιοι διαδηλωτές. Ενδεχομένως να καταναλώσουν και μερικά από τα ληγμένα χημικά. Είναι όμως αστείο που μία κυβέρνηση, υποτίθεται φιλολαϊκή, φέρνει την κορυφαία πράξη της στη Βουλή και δεν μπορεί να διοργανώσει μία προσχηματική, έστω, συγκέντρωση συμπαράστασης. Αλλά και ο Τσίπρας, το παιδί του λαού, ο Πρωθυπουργός-πατερούλης των αδύναμων, προχωρά στην κορυφαία πολιτική του πράξη, έχοντας το μεγαλύτερο μέρος του λαού απέναντί του.
Ας είναι. Τώρα που το Μακεδονικό τελειώνει ως θέμα, μπορούμε να συνοψίσουμε όσα μάθαμε όλα αυτά τα χρόνια.
Στα εθνικά θέματα οι αγκυλώσεις και οι εμμονές μίας γενιάς, μπορούν να γίνουν βάρος στην επόμενη. Και η ευθύνη των πολιτικών είναι μεγάλη. Αν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν δίσταζε μπροστά στην εμμονή του Αντώνη Σαμαρά, το θέμα θα είχε λυθεί πριν καν πάρει μπόι, με το «πακέτο Πινέιρο». Σύνθετη ονομασία και τα υπόλοιπα θα τα βρίσκαμε με λίγη καλή θέληση και αρκετά περισσότερα χρήματα.
Το θέμα μπορούσε να επιλυθεί μόνο από μία κυβέρνηση που ουσιαστικά δεν είχε εκπροσώπηση στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών του 1992. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ είναι μετεξέλιξη του τότε Συνασπισμού, δεν διατηρεί τη γραμμική σχέση του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας με τις πολιτικές ηγεσίες της εποχής.
Η συμφωνία που έφερε ο Τσίπρας είναι λειτουργική και (όπως εκτιμά και ο Νίκος Μέρτζος) θα είναι εθνικά χρήσιμη. Το έκανε, όμως, με εθνικά επιζήμιο τρόπο, χωρίς να διαμορφώσει εσωτερικό μέτωπο, κρεμώντας την ετικέτα του ακροδεξιού σε πολίτες που τα τελευταία τριάντα χρόνια ακούν ότι η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική.
Οι πολιτικές εξελίξεις των ημερών μας έδειξαν ότι ο τυχοδιωκτισμός και ο καιροσκοπισμός αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους της πολιτικής μας ζωής. Οι αναταράξεις στα πολιτικά κόμματα και, κυρίως, η τοξικότητα στο δημόσιο λόγο, μας επιτρέπουν να αναρωτηθούμε αν πληρώσαμε αυτή τη συμφωνία πολύ πιο ακριβά από όσο της άξιζε.
Η Ελλάδα παραμένει δεκτική και ευάλωτη στις πιέσεις των εταίρων και συμμάχων της. Η οικονομική κρίση την έχει καταστήσει πολύ πιο ελαστική απέναντι στις επιδιώξεις του διεθνούς παράγοντα.
Τελευταίο και σημαντικότερο: κάποτε θα τα θυμόμαστε όλα αυτά και θα γελάμε.
